Στα πρώτα χρόνια του περασμένου αιώνα, του περίφημου εικοστού, ο χρόνος έχασε την απόλυτη αξία του και τις αιώνιες διαστάσεις του στο παρελθόν και στο μέλλον.

Συνιστώσα του σύμπαντος ο χρόνος, μας είπαν οι επιστημονικές θεωρίες, δημιουργήθηκε μαζί μ’ αυτό. Έτσι είχε μία αρχή και αναπόφευκτα θα έχει ένα τέλος.

Τριακόσια χρόνια νωρίτερα οι νόμοι των κινήσεων των σωμάτων απέρριψαν την ιδέα μιας απόλυτης θέσης στο χώρο.

Ο χώρος και ο χρόνος δεν μπορούν να υπάρχουν ανεξάρτητα από τα γεγονότα του σύμπαντος. Επηρεάζουν βέβαια ό,τι συμβαίνει σ’ αυτό, αλλά και επηρεάζονται απ’ όσα υπάρχουν μέσα στο σύμπαν.

Ο χώρος καμπυλώνεται γύρω από τα ουράνια σώματα τόσο πιο πολύ, όσο αυτά είναι βαρύτερα, και ο χρόνος περνά πιο αργά, όσο πιο κοντά σ’ αυτά τα σώματα ζούμε.

Αλλά τότε για τον καθένα μας η θέση μας στο χώρο και στο χρόνο αποκτά κυριολεκτικά μοναδική αξία και το παρόν γίνεται πιο σημαντικό και προσωπικό.

Στους ύμνους και στις εικόνες της Ορθοδοξίας, στα δοξαστικά και στις αγιογραφίες ο χρόνος «μαζεύεται». Όλα τα γεγονότα από το παρελθόν έως το μέλλον συνυπάρχουν. Όλα γίνονται «παρόντα».

Το «Σήμερον…» στα βυζαντινά τροπάρια περιλαμβάνει την Πίστη, που βεβαιώνεται από το παρελθόν, και την Ελπίδα, που φωτίζει το μέλλον μέσα στη συνεχή παρουσία της θείας Αγάπης.

Στο «Σήμερον…» που ψάλλουμε χαρμόσυνα κάθε μεγάλη γιορτή της Ορθοδοξίας, κλείνουμε αυτό που είναι το διαρκές παρόν της Εκκλησίας: την Αγάπη του Θεού για τον κόσμο. Αυτήν που μας περιμένει και στο τέλος της ιστορίας του κόσμου.

Ζούμε το παρόν όταν ζούμε μέσα στη θεία Αγάπη. Τότε το παρόν αποκτά αξία αιώνια, όπως «η Αγάπη μένει εις τον αιώνα». Όσοι στην καθημερινότητα βιώνουν αυτή την Αγάπη, γίνονται ικανοί σήμερα, στο παρόν, να βιώνουν τον «καινούριο χρόνο». Αποδεικνύονται ικανοί να βλέπουν μακριά, να συνεκτιμούν το παλιό και το νέο, να ελέγχουν το παρελθόν και το μέλλον.

Την πρώτη ημέρα του χρόνου η Εκκλησία μας εορτάζει την κατά σάρκα Περιτομή του Κυρίου.

Στη θεία συγκατάβαση δοξολογούμε τον «οκταήμερον κατά την Μητέρα και άναρχον κατά τον Πατέρα» Σωτήρα μας. Αναγνωρίζουμε τη συγγένεια της γήινης με την ουράνια ζωή, της εγκοσμιότητας με την αιωνιότητα.

Στα Μυστήρια της Εκκλησίας, γράφει ο άγιος Νικόλαος ο Καβάσιλας, η ένωση του κτιστού με το άκτιστο «νικά», χωρίς να συντρίβει τα όρια του χώρου και του χρόνου. Τους προσδίδει διαστάσεις νέες, τις διαστάσεις και τη ζωή του Χριστού. Αυτή τη ζωή μας προσφέρουν τα άγια Μυστήρια. Αυτή είναι και η «επιθυμία» του Κυρίου μας.

Η συμμετοχή μας στα ιερά Μυστήρια μας εισάγει στον καινούριο χρόνο της Εκκλησίας.

Ο Χριστός είναι ο καινούριος χώρος και ο καινούριος χρόνος. Ο «καινός ουρανός και η καινή γη», «ο πρώτος και ο έσχατος, αρχή και τέλος». Όλη μας η ζωή γίνεται ο Χριστός. Το «ἐμοὶ τὸ ζῆν Χριστὸς» (Φιλ. 1, 21) που βίωνε ο απόστολος Παύλος.

Μόνο όταν πιστέψουμε σε αυτή την πραγματικότητα και προοπτική, μόνο όταν επιζητήσουμε, όταν αποκτήσουμε «νουν Χριστού» στο σημερινό δικό μας παρόν, ξανοιγόμαστε ελεύθεροι σε καινούρια ζωή. Μπαίνουμε στον καινούριο χρόνο της προσωπικής μας ιστορίας.

Γούναρη Αικατερίνη, Η πάλη με το Χρόνο.