-Γέροντα, μια μητέρα δίνει αγιασμό στο παιδί της και το παιδί τον φτύνει. Τι να κάνει;

-Να κάνει προσευχή για το παιδί της. Ίσως και ο τρόπος που δίνει στο παιδί τον αγιασμό να του προκαλεί αντίδραση. Για να είναι τα παιδιά στον δρόμο του Θεού, πρέπει και οι γονείς να ζουν σωστά πνευματικά. Μερικοί γονείς που θρησκεύουν προσπαθούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους να γίνουν καλά παιδιά, όχι γιατί τους απασχολεί η σωτηρία της ψυχής τους, αλλά γιατί θέλουν να έχουν καλά παιδιά. Περισσότερο δηλαδή τους στενοχωρεί τι θα πει ο κόσμος για τα παιδιά τους, παρά μήπως πάνε στην κόλαση. Τότε πώς να βοηθήσει ο Θεός;

Σκοπός δεν είναι να πηγαίνουν τα παιδιά με το ζόρι στην εκκλησία, αλλά να αγαπήσουν την εκκλησία. Να μην κάνουν το καλό με το ζόρι, αλλά να το αισθανθούν ως ανάγκη. Η αγία ζωή των γονέων πληροφορεί τις ψυχές των παιδιών και υποτάσσονται φυσιολογικά. Έτσι μεγαλώνουν με ευλάβεια και με διπλή υγεία, χωρίς ψυχικά τραύματα. Αν οι γονείς ζορίζουν το παιδί τους από φόβο Θεού, βοηθάει ο Θεός και βοηθιέται το παιδί. Αν όμως το κάνουν από εγωισμό, τότε δεν βοηθάει ο Θεός. Πολλές φορές ταλαιπωρούνται τα παιδιά από την υπερηφάνεια των γονέων.

-Γέροντα, μερικές μητέρες μας ρωτούν τι προσευχή να κάνουν παιδιά τριών – τεσσάρων ετών;

-Να τις πείτε: «Εσύ, μάνα είσαι∙ κοίταξε πόσο αντέχει το παιδί σου». Να μη βάζουν τυπικό.

-Εδώ, Γέροντα, τα παιδάκια που φέρνουν οι γονείς στις αγρυπνίες. Μήπως κουράζονται;

-Στον Όρθρο να τα αφήνουν λίγο να ξεκουραστούν και στη θεία Λειτουργία να τα παίρνουν στον Ναό.

Οι μητέρες, χωρίς να ζορίζουν τα παιδιά, πρέπει να τα μαθαίνουν από μικρά να προσεύχονται. Στα χωριά της Καππαδοκίας οι κάτοικοι ζούσαν έντονα την ασκητική παράδοση. Πήγαιναν με τα παιδιά τους στα ασκητήρια και εκεί έκαναν μετάνοιες και προσεύχονταν με δάκρυα,
και έτσι μάθαιναν και τα παιδιά να προσεύχονται. Οι Τσέτες, όταν πήγαιναν το βράδυ να τους ληστέψουν, περνούσαν έξω από τα εκκλησάκια, άκουγαν κλάματα και απορούσαν. «Καλά, τι γίνεται; -έλεγαν-
Αυτοί την ημέρα γελάνε και τη νύχτα κλαίνε;». Δεν μπορούσαν να καταλάβουν τί συμβαίνει.

Με τις προσευχές των μικρών παιδιών μπορούν να γίνουν θαύματα. Ό,τι ζητούν από τον Θεό, τους το δίνει, γιατί έχουν αθωότητα και ο Θεός ακούει την καθαρή προσευχή τους. Θυμάμαι, μια φορά που οι γονείς μας είχαν πάει στο χωράφι, με είχαν αφήσει στο σπίτι με τα δυο μικρότερα αδέλφια μου. Ξαφνικά ο ουρανός μαύρισε και άρχισε καταρρακτώδης βροχή. «Τι θα κάνουν τώρα οι γονείς μας; -είπαμε- Πώς θα έρθουν στο σπίτι;». Τα δυο μικρά άρχισαν να κλαίνε. «Ελάτε, τους είπα, θα παρακαλέσουμε τον Χριστό να σταματήσει τη βροχή». Γονατίσαμε και τα τρία μπροστά στο εικονοστάσι και προσευχηθήκαμε. Σε λίγα λεπτά η βροχή σταμάτησε.

Οι γονείς πρέπει να βοηθούν με διάκριση τα παιδιά από μικρά να πλησιάσουν στον Χριστό και να ζήσουν από μικρά τις ανώτερες χαρές, τις πνευματικές. Όταν αρχίσουν να πηγαίνουν στο σχολείο, πρέπει σιγά-σιγά να τα μάθουν να μελετούν κάποιο πνευματικό βιβλίο και να τα βοηθούν να ζουν πνευματικά. Τότε θα είναι αγγελούδια και με την προσευχή τους θα έχουν μεγάλη παρρησία προς τον Θεό. Τέτοια παιδιά είναι κεφάλαια πνευματικά για τα σπίτια. Ειδικά τα Συναξάρια πολύ βοηθούν τα μικρά παιδιά στην πνευματική ζωή. Εγώ μικρός έπαιρνα κάτι Συναξαράκια που υπήρχαν εκείνα τα χρόνια και έφευγα στο δάσος∙ μελετούσα, προσευχόμουν. Πετούσα από τη χαρά μου. Από δέκα μέχρι δεκαέξι ετών, που άρχισε ο ελληνοϊταλικός πόλεμος, έζησα αμέριμνος την πνευματική ζωή. Οι παιδικές χαρές είναι καθαρές∙ τυπώνονται στον άνθρωπο και πολύ τον συγκινούν, όταν μεγαλώσει. Αν τα παιδιά ζουν πνευματικά, θα ζουν χαρούμενα σ’ αυτήν τη ζωή και στην άλλη θα χαίρονται αιώνια κοντά στον Χριστό.

Γέροντος Παϊσίου, Λόγοι Δ΄, Οικογενειακή Ζωή, σσ. 159-161, εκδ. Ιερού Ησυχαστηρίου «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος».