Όποιος θέλει να επιτύχει το αίτημα της προσευχής του, πρέπει πάντοτε να ευχαριστεί τον Θεό. Αλλά επειδή μονάχα η κατάνυξη και τα δάκρυα δεν είναι αρκετά για να πείσουν τον Θεό να μας δώσει αυτά που του ζητούμε στις προσευχές μας, πρέπει να προσθέσουμε και κάποια άλλα στοιχεία που χρειάζονται ακόμη. Αυτά είναι τα εξής:
α) Όποιος θέλει να πάρει θετική απάντηση στη συγχώρηση των αμαρτημάτων του, πρέπει κι αυτός ο ίδιος, όταν προσεύχεται, να συγχωρεί τα αμαρτήματα που διέπραξαν εις βάρος του οι άλλοι.
Αυτό μας δίδαξε ο Κύριος: «Όταν στέκεστε σε προσευχή, να αφήνετε ό,τι διαφορές έχετε με κάποιον συγχωρώντας τον. Έτσι θα συγχωρήσει και ο Πατέρας μας ο ουράνιος και τα δικά σας παραπτώματα» (Μαρ. 11, 25).
β) Όποιος ζητάει να λάβει κάτι από τον Θεό, πρέπει να το ζητάει χωρίς διψυχία και δισταγμό, αλλά με στέρεη πίστη, όπως μας λέει ο ίδιος ο Χριστός: «Όλα όσα ζητάτε στην προσευχή σας με πίστη, θα τα λάβετε» (Ματ. 21, 22).
Αλλά και ο αδελφόθεος Ιάκωβος αναφέρει: «Όποιος έχει αμφιβολίες μοιάζει με το κύμα της θάλασσας, που ο άνεμος το παρασέρνει και το πηγαίνει πότε εδώ και πότε εκεί. Να μην ελπίζει ποτέ πως θα πάρει κάτι από τον Κύριο ένας τέτοιος άνθρωπος δίγνωμος και άστατος σ’ όλους τους τρόπους της ζωής του» (Ιακ. 1, 6-7).
γ) Όποιος προσεύχεται, πρέπει να μην παρακαλεί για ζητήματα που δεν τον συμφέρουν πνευματικά, δηλαδή για κοσμικά πράγματα, αλλά να ικετεύει για ζητήματα που αφορούν στη σωτηρία της ψυχής του.
Λέει, και πάλι, ο Ιάκωβος ο αδελφόθεος: «Ζητάτε κάτι και δεν το λαμβάνετε, διότι το ζητάτε με κακό σκοπό. Δηλαδή το ζητάτε για να το κατασπαταλήσετε για τις ηδονές σας» (Ιακ. 4, 3).
δ) Όποιος θέλει να λάβει όσα είναι προς το συμφέρον της ψυχής του, θα πρέπει και ο ίδιος να εργάζεται προς αυτή την κατεύθυνση και να μην τα περιμένει όλα από τον Θεό.
Σύμφωνα με τον λόγο του Μεγάλου Βασιλείου «πρέπει πρώτα να προσφέρει κάνεις όλα όσα μπορεί μόνος του, και υστέρα να παρακαλεί τον Θεό να έρθει βοηθός και σύμμαχός του. Γιατί, όταν κάποιος παραδώσει τον εαυτό του με νωθρότητα στις επιθυμίες και παραδοθεί έτσι μόνος του στους εχθρούς, αυτόν ο Θεός δεν τον βοηθάει ούτε εισακούει τις δεήσεις του, διότι ο ίδιος με την αμαρτία του αποξενώθηκε από τον Θεό».
ε) Όποιος θέλει να εισακούσει ο Κύριος το αίτημά του, πρέπει να μην λιποψυχάει, ούτε να θλίβεται και να στενοχωριέται όταν προσεύχεται, αλλά να προσμένει με υπομονή και μακροθυμία, έστω κι αν περνάει αρκετός καιρός αναμονής.
Έχουμε γι’ αυτό το θέμα, μεταξύ πολλών άλλων, παράδειγμα τον Αβραάμ. Ο Αβραάμ, αν και ήταν νέος όταν προσεκλήθη από την Ασσυρία να πάει στην Παλαιστίνη, και είχε λάβει μάλιστα και υπόσχεση από τον Θεό, πως θα πληθυνθεί το σπέρμα της γενιάς του όπως τα αστέρια του ουρανού, είδε να πραγματοποιείται η παραπάνω υπόσχεση του Θεού στα εκατό χρόνια της ηλικίας του!
Επίσης ο Ισαάκ, ο οποίος παρακαλούσε τον Θεό να του χαρίσει τέκνα, αλλά η δέησή του εισακούστηκε ύστερα’ από είκοσι χρόνια!
Ο Μέγας Βασίλειος συμβουλεύει: «Μιμήσου, λοιπόν, και σύ, αδελφέ μου, αυτούς τους Πατριάρχες και την πίστη τους. Και αν περάσει και ένας χρόνος, τρίτος ή τέταρτος ή περισσότερα χρόνια δίχως να λάβεις το αίτημά σου, μην αφήνεις την προσευχή, αλλά να επιμένεις με πίστη, εργαζόμενος πάντα το αγαθό».
ς) Και το τελευταίο. Όποιος θέλει να εισακουστεί το αίτημα της προσευχής του, πρέπει πάντοτε να ευχαριστεί τον Θεό, είτε λάβει γρήγορα εκείνο που ζητά, είτε και αργότερα.
Γι’ αυτό και ο απόστολος Παύλος μας λέει: «Τα αιτήματά σας να τα απευθύνετε στον Θεό με προσευχή και δέηση, που θα συνοδεύεται από ευχαριστία» (Φιλιπ. 4, 6).
«Γνωρίζοντας όλα αυτά, είτε πιο γρήγορα εισακουστούμε και λάβουμε αυτά που ζητάμε, είτε πιο αργά, ας παραμείνουμε πάντοτε με ευχαριστίες στον Κύριο, διότι όλα όσα κάνει ο Δεσπότης τα κάνει πάντοτε οικονομώντας τη δική μας σωτηρία. Και να μην λιποψυχούμε, σταματώντας τις προσευχές και τις δεήσεις», μας διδάσκει, ξανά, ο Μέγας Βασίλειος.
Αλλά, είτε λάβουμε από τον Θεό, είτε δεν λάβουμε τα αιτήματά μας, εμείς πρέπει να τον ευχαριστούμε πάντοτε και να επιμένουμε κρούοντας τη θύρα του Θεού, ζητώντας συνεχώς με την προσευχή μας. Μας αρκεί αυτό το μέγα χάρισμα. Ποιο είναι αυτό; Ότι αξιωνόμαστε να συνομιλούμε με τον ίδιο τον Θεό και να παραμένουμε ενωμένοι με Εκείνον όταν προσευχόμαστε.
Γράφει ο άγιος Ιωάννης ο Σιναΐτης, ο συγγραφέας της «Κλίμακος»: «Να μην λες, πως περνάς πολλή ώρα στην προσευχή, δίχως να κατορθώσεις τίποτε, γιατί ήδη έχεις κάτι κατορθώσει. Ποιο άλλο αγαθό θα μπορούσε να βρεθεί καλύτερο από το να βρίσκεσαι κοντά στον Κύριο και να είσαι με την προσευχή εκεί, αδιαλείπτως περιμένοντας την ένωση με Εκείνον;».
Αλλά και κατά τον άγιο Ιωάννη Χρυσόστομο «όταν αληθινά συνομιλούμε στην προσευχή με τον Θεό, τότε γινόμαστε ένα με τους Αγγέλους».
Με τέτοιες θείες προσευχές θα απολαύσουμε ένα σωρό αγαθά, μια απέραντη θάλασσα από θησαυρούς, πλήθος από καλά, ατελείωτη σειρά χαρισμάτων και καρπούς πνευματικής ωφελείας.
