Το χάρισμα που έχει ο κάθε άνθρωπος πρέπει να το αξιοποιήσει στο καλό, γιατί ο Θεός, για να του το δώσει, έχει και απαιτήσεις.

Το μυαλό, για παράδειγμα, είναι μια δύναμη, αλλά, ανάλογα με το πώς το χρησιμοποιεί ο καθένας, μπορεί να κάνει καλό ή κακό. Ένας που έχει πολλή εξυπνάδα, αν τη χρησιμοποιήσει σωστά, μπορεί να κάνει εφευρέσεις που θα βοηθούν τον κόσμο. Αν όμως δεν τη χρησιμοποιήσει σωστά, μπορεί να εφευρίσκει, ας υποθέσουμε, πώς να ληστεύει τον άλλον.

Ή αυτοί που κάνουν γελοιογραφίες σε εφημερίδες κ.λπ., σε μια γελοιογραφία, σε ένα σκίτσο, κρύβουν ολόκληρο γεγονός. Και αν αυτό έχει σχέση με εκκλησιαστικά θέματα κ.λπ., μπορεί να κρύβει και ολόκληρη θεολογία.

Μερικοί από αυτούς, αν σπούδαζαν θεολογία, επειδή ο νους τους παίρνει στροφές, θα μπορούσαν να εμβαθύνουν πολύ στα θεία νοήματα. Θα αξιοποιούσαν δηλαδή αυτήν την ευστροφία, θα την αγίαζαν, και θα βοηθούσαν και τον εαυτό τους και τους άλλους.

Ενώ τώρα πολλοί κάνουν αρνητικό έργο· αν είναι αισχροί, αισχρό, αν είναι γελοίοι, γελοίο.

Όσοι δηλαδή έχουν κάποια ιδιαίτερη ικανότητα, θα γίνουν ή χρήσιμοι ή καταστρεπτικοί. Ενώ όσοι δεν έχουν κάποια ιδιαίτερη ικανότητα, δεν μπορούν βέβαια να κάνουν κάποιο μεγάλο καλό,
αλλά τουλάχιστον δεν μπορούν να κάνουν ούτε μεγάλο κακό.

Γέροντος Παϊσίου, Λόγοι Δ΄, Οικογενειακή Ζωή, σσ. 171-172, εκδ. Ιερού Ησυχαστηρίου «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος».