Η σύγχρονή μας «χριστιανική» κοινωνία έχει μια παράξενη τάση∙ να ψάχνει για θαύματα και να κάνει θαύματα! Την τάση αυτή δεν πρέπει να την αφήσουμε να περάσει απαρατήρητη. Με κανένα τρόπο. Και για πολλούς λόγους. Και ιδιαίτερα, γιατί την τάση αυτή, την τάση που έχουν πολλοί να θέλουν να κάνουν θαύματα και να ψάχνουν για θαύματα, οι άγιοι Πατέρες μας την καταδικάζουν πολύ αυστηρά. Και την καταδικάζουν, επειδή κάτω από το «ευσεβές» κάλυμμα της τάση αυτής κρύβεται η φιλαυτία. Και είναι πολύ φοβερό να μπορεί η φιλαυτία να κρύβεται στην ψυχή. Γιατί τότε δεσπόζει σ’ αυτήν ανενόχλητα. Και τη διαλύει.
Ο μεγάλος διδάσκαλος των μοναχών άγιος Ισαάκ ο Σύρος λέγει τα εξής: «Ο Κύριος είναι πάντοτε κοντά μας, έτοιμος να βοηθήσει τους εκλεκτούς Του. Μα ποτέ και σε τίποτε δεν δείχνει φανερά τη δύναμή Του, αν δεν υπάρχει σοβαρός λόγος. Και αυτό για να μη καταντήσουμε να παρανοήσουμε τη βοήθειά Του. Γιατί τότε θα μας βγει σε κακό. Και ενεργεί έτσι από τη φροντίδα Του για τους εκλεκτούς Του. Επειδή θέλει να τους δείξει, ότι ούτε στιγμή δεν παύει να φροντίζει γι’ αυτούς, έστω κι αν δεν γίνεται αντιληπτός».
Τους αφήνει, λοιπόν, οτιδήποτε κι αν τους συμβεί, να κάμουν ένα αγώνα, ο καθένας ανάλογα με τη δύναμή του, κοπιάζοντας στην προσευχή. Και μόνο, αν κάτι είναι τόσο πολύ δύσκολο ώστε να τους καταβάλει, (όταν δηλαδή φανούν ανίκανοι να το αντιμετωπίσουν μόνοι τους, όταν είναι έτοιμοι να εγκαταλείψουν τον αγώνα τους, επειδή η φύση τους δεν είναι άξια για τέτοιο αγώνισμα), τότε τον αγώνα τον τελειώνει Εκείνος με τη μεγάλη Του δύναμη. Τότε τους βοηθεί με τον τρόπο που Εκείνος ξέρει. Και στο μέτρο που είναι άξιοι. Τους ενισχύει σε όσο μέτρο απαιτούν οι περιστάσεις, χωρίς εκείνοι να το καταλαβαίνουν. Και τους βοηθεί, μέχρι που να δυναμώσουν οι ίδιοι, και να μπορούν πια να ξεπερνούν τις δοκιμασίες τους μόνοι τους. Τους βοηθεί να λύσουν το δύσλυτο γι’ αυτούς πρόβλημα των δοκιμασιών τους με τη γνώση, που τους χαρίζει.
Και η γνώση αυτή, και μόνο που τη σκέπτονται, τους ξυπνάει σε προσευχή που τους ωφελεί και από τις δύο πλευρές. Και όταν υπάρχει λόγος, να φανερωθεί η εργασία τους και να έλθει η υπόθεση αυτή σε γνώση πολλών, και τότε, ο Θεός αναγκάζεται και το κάνει. Και ο τρόπος, που ακολουθεί, είναι σοφότατος. Και αντέχει και στην ανάγκη και στη φτώχεια. Γιατί δεν ενεργεί ποτέ ανόητα.
Όποιος, χωρίς τίποτε να τον αναγκάζει, προχωρεί τολμηρά (ή επιθυμώντας τα θαύματα, παρακαλεί τον Θεό να γίνουν «δυνάμεις» δια των χειρών του), είναι φανερό, ότι πειράζεται στο λογισμό του από τον διάβολο, που προσπαθεί να γελοιοποιήσει τα πάντα.
Τη βοήθεια του Θεού πρέπει να τη ζητούμε μόνο σε ώρα δοκιμασίας. Όταν δεν υπάρχει λόγος, είναι επικίνδυνο σε μας να πειράζουμε τον Θεό. Δεν είναι αληθινά άγιος εκείνος που ζητεί τη βοήθεια του Κυρίου, εκεί που δεν εξάντλησε ακόμη τις δικές του δυνάμεις. Μη ξεχνάμε ότι πράγματα, που τα κάνει μεν ο Θεός, αλλά όχι γιατί Του αρέσουν, τα βρίσκουμε στους πιο πολλούς αγίους. Μα όποιος αυτά τα γυρεύει και τα επιθυμεί ολόψυχα, με όλη του την καρδιά, χωρίς να υπάρχει κάποιος λόγος, ακόμα και αν τον φυλάει ο Θεός, πέφτει μόνος του, γιατί μόνος του ξεφεύγει από τη γνώση της αληθείας. Γιατί, αν ο Θεός τον ακούσει σε εκείνο, που από εγωκεντρικό φρόνημα ζητάει, ο πονηρός βρίσκει σ’ αυτόν τόπο και τον κάνει σιγά-σιγά να πέσει σε πολύ μεγάλα κακά.
Οι αληθινά άγιοι άνθρωποι, όχι μόνο δεν τα επιθυμούν αυτά, αλλά και όταν τους τα δίδει από μόνος Του ο Θεός, στενοχωριούνται και δυσαρεστούνται. Και δεν τα θέλουν αυτά τα χαρίσματα. Όχι μόνο γιατί είναι δυνατό να γίνουν γνωστά στους ανθρώπους. Δεν τα θέλουν έστω και αν πρόκειται να μείνουν χωρίς καμιά δημοσιότητα. Δεν τα θέλουν αυτά καθεαυτά.
Ένας από τους αγίους Πατέρες, από την πολύ του καθαρότητα, έλαβε (πριν ακόμη φθάσει σε τελειότητα), το χάρισμα να προγνωρίζει, ποιος πήγαινε να τον επισκεφθεί. Και τι νομίζετε έκανε; Παρακάλεσε τον Θεόν, και έβαλε και άλλους να Τον παρακαλέσουν, να του πάρει πίσω το χάρισμα.
Συμπέρασμα∙ όσοι πήραν χαρίσματα, ο Θεός τους τα έδωσε ή επειδή είχαν πολλή απλότητα, ή επειδή το απαιτούσε κάποιος ιδιαίτερος λόγος. Χωρίς αυτές τις προϋποθέσεις, να το ξέρετε ότι εκείνους που φαίνονται πως έχουν χαρίσματα, δεν τους κινεί το θείο νεύμα. Πάντως, όμως, δεν πρέπει και να φαντασθούμε ότι το «χάρισμά» τους είναι εντελώς τυχαίο.
Άγιος Ιγνάτιος Μπραντσιανίνωφ