Ὁ Ἅγιος Διονύσιος γεννήθηκε περὶ τὸ ἔτος 1500 στὸ χωριὸ Σκλάταινα τῆς ἐπαρχίας Φαναρίου Καρδίτσας, ποὺ σήμερα ὀνομάζεται Δρακότρυπα, ἀπὸ γονεῖς φτωχοὺς ἀλλὰ εὐσεβεῖς, τὸν Νικόλαο καὶ τὴ Θεοδώρα, οἱ ὁποῖοι τὸν ἀνέθρεψαν μὲ παιδεία καὶ νουθεσία Κυρίου.
Μετὰ τὸν θάνατο τῶν γονέων του καὶ σὲ νεαρὴ ἡλικία μετέβη στὰ Μετέωρα, ὅπου καὶ ἔγινε μοναχός. Ἀργότερα κατέφυγε στὸ Ἅγιο Ὄρος καὶ χειροτονήθηκε Διάκονος καὶ Πρεσβύτερος.
Διακατεχόμενος ἀπὸ τὸν πόθο τὴ ἐρημικῆς ζωῆς ἵδρυσε κοντὰ στὴ Μονὴ Καρακάλλου ἕνα μικρὸ κελί, στὸ ὁποῖο μόναζε καὶ κοντὰ σὲ αὐτὸ ἔχτισε καὶ ἕναν μικρὸ ναὸ ἀφιερωμένο στὴν Ἁγία Τριάδα.
Στὴ συνέχεια ἐπισκέφθηκε τὰ Ἱεροσόλυμα γιὰ νὰ προσκυνήσει τοὺς Ἁγίους Τόπους. Ὁ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων ἐξετίμησε τόσο πολὺ τὴν πνευματικότητα τοῦ ἁγίου ἀσκητοῦ, ὥστε τὸν παρότρυνε νὰ μείνει κοντά του γιὰ νὰ τὸν ἀναδείξει διάδοχό του. Παρὰ τὶς προτροπὲς ὅμως καὶ τὰ δελεάσματα ἐκεῖνος ἐπέστρεψε στὸ ἡσυχαστήριό του. Χρημάτισε δὲ καὶ γιὰ λίγο ἡγούμενος τῆς Μονῆς Φιλοθέου Ἁγίου Ὄρους, πρὸς ἐνίσχυση τῆς ὁποίας δὲν δίστασε νὰ ταξιδέψει μέχρι τὴν Κωνσταντινούπολη.
Κατὰ τὴ διάρκεια τῆς ἡγουμενίας του στὴ Μονὴ Φιλοθέου ἄλλαξε τὴν τάξη αὐτῆς ἀπὸ βουλγαρικὴ σὲ ἑλληνική. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ δυσαρέστησε κάποιους, οἱ ὁποῖοι ζητοῦσαν συνέχεια ἀφορμὲς νὰ δημιουργοῦν ζητήματα καὶ νὰ προκαλοῦν σκάνδαλα.
Γι’ αὐτὸ ὁ Ἅγιος θεώρησε καλὸ νὰ ἀπέλθει, περὶ τὸ 1524, σὲ σκήτη ποὺ ἦταν κοντὰ στὴ Βέροια, ὅπου καὶ διοργάνωσε τὴ μοναστικὴ ζωή. Ἀνακαίνισε τὸν ναὸ τοῦ Τιμίου Προδρόμου καὶ ἀνέπτυξε πλούσια διδακτικὴ καὶ φιλανθρωπικὴ δράση.
Ἐπισκέφθηκε ὡς προσκυνητὴς καὶ πάλι τὰ Ἱεροσόλυμα, μὲ ἀφορμὴ τὴν ἐκεῖ Σύναξη τῶν Πατριαρχῶν Κωνσταντινουπόλεως, Ἀλεξανδρείας, Ἀντιοχείας καὶ Ἱεροσολύμων καί, ἀφοῦ δέχθηκε τὶς εὐλογίες καὶ παραινέσεις τους, ἐπέστρεψε στὴ Βέροια.
Κατ’ ἐκεῖνο τὸν καιρὸ κοιμήθηκε ὁ Ἐπίσκοπος Βεροίας, οἱ δὲ πρόκριτοι καὶ κάτοικοι τῆς περιοχῆς προσπάθησαν νὰ πείσουν τὸν Ἅγιο νὰ γίνει Ἐπίσκοπός τους. Ἐκεῖνος ὅμως, ποθώντας τὴν ἡσυχία καὶ τὴν ἔρημο, ἔφυγε καὶ πῆγε σὲ μία δυσπρόσιτη περιοχὴ τοῦ Ὀλύμπου, ὅπου ἵδρυσε τὴ μονὴ τῆς Ἁγίας Τριάδος. Σὲ κάποιο διωγμὸ τῶν Τούρκων ἐγκατέλειψε γιὰ λίγο τὴ μονὴ καὶ κατέφυγε στὸ Πήλιο, κοντὰ στὴ Ζαγορά. Ἐκεῖ ἔκτισε Ἐκκλησία καὶ κελιά.
Ἀπὸ ἐκεῖ, μὲ τὴν παράκληση τοῦ λαοῦ γιὰ τὴν ἀνομβρία, ποὺ ἀκολούθησε τὴ φυγή του, ὁ Ὅσιος ἐπέστρεψε στὸν Ὄλυμπο, περὶ τὸ 1542, γενόμενος δεκτὸς ὄχι μόνο ἀπὸ τὸν λαὸ ἀλλὰ καὶ τὸν Τοῦρκο ἄρχοντα, ὁ ὁποῖος ἐγγράφως τοῦ ἔδωσε τὴν ἄδεια νὰ ἀνεγείρει Ναὸ καὶ κελιά.
Ἡ ἁγιότητα τοῦ Ὁσίου καὶ τὰ παρ’ αὐτοῦ ἐπιτελούμενα θαύματα, διαθρυλούμενα εὐρέως σὲ ὅλη τὴ γύρω περιοχὴ καὶ τὴ Μακεδονία, ὁδηγοῦσαν πολλοὺς μέχρι τῆς ἀπομακρυσμένης μονῆς του, γιὰ νὰ λάβουν τὴν εὐλογία του, νὰ ζητήσουν τὴ συμβουλή του, νὰ θεραπευθοῦν ἀπὸ ἀσθένειες καὶ νὰ ὠφεληθοῦν πνευματικά. Καὶ ὁ Ὅσιος στήριζε τὴν πίστη τους, κράτυνε τὴν ὑπομονή τους, θέρμαινε τὴν ἀγάπη τους, ἀνταποκρινόμενος στὶς ἀπαιτήσεις τῆς ψυχῆς τους, ἀλλὰ καὶ στὶς ὑλικές τους ἀνάγκες.
Ἐδῶ ὁ Ἅγιος ἔζησε σὰν ἐπίγειος ἄγγελος καὶ γρήγορα συγκέντρωσε γύρω τοῦ πλῆθος μοναχῶν, ποὺ ἔκανε τὴ μονὴ πραγματικὴ Λαύρα. Ὡστόσο, ὁ ἴδιος προτιμοῦσε νὰ μένει στὰ σπήλαια τῆς περιοχῆς καὶ νὰ ἀσκεῖται στὸν γνόφο τῆς νοερᾶς προσευχῆς. Κάποιες φορές, ἐνῶ ἐρχόταν ἀπὸ τὰ σπήλαια, τὸν εἶχαν δεῖ νὰ λάμπει ὁλόκληρος, λουσμένος μέσα στὸ ἀναστάσιμο φῶς τοῦ μέλλοντος αἰῶνος. Ὁ Θεὸς τὸν προίκισε μὲ ἔκτακτα καὶ ὑπερφυσικὰ χαρίσματα. Ὑπῆρξε προορατικὸς καὶ θαυματουργός, ἐνῶ ἦταν ἀκόμη στὴ ζωή.
Ὁ Ἅγιος δὲν παρέλειπε νὰ περιέρχεται τὰ γύρω χωριά, γιὰ νὰ κηρύξει, νὰ ἐξομολογήσει καὶ νὰ στηρίξει τοὺς σκλαβωμένους Ἕλληνες.
Ὁ Ὅσιος Διονύσιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη καὶ ἐνταφιάσθηκε ἀπὸ τοὺς μοναχοὺς στὸ κάτω μέρος τῆς βόρειας πτέρυγας τοῦ ἐσωτερικοῦ τοῦ Καθολικοῦ τῆς μονῆς. Ὁ τάφος του ἀπέπνεε εὐωδία καὶ χάρη καὶ ἀπὸ τότε ἀπέβη πηγὴ δυνάμεως καὶ ἰαμάτων γιὰ τοὺς πιστούς.
