Ένας από τους φημισμένους Πατέρες της ερήμου στην Αίγυπτο του 4ου αι., ο άγιος Σεραπίων ο Σινδωνίτης, ταξίδευε μια φορά για προσκύνημα στη Ρώμη. Εκεί του είπαν για μια περίφημη έγκλειστη, μια γυναίκα που ζούσε πάντα σ’ ένα μικρό δωμάτιο, χωρίς ποτέ να βγαίνει έξω. Δυσπιστώντας για τον τρόπο της ζωής της, γιατί ο ίδιος ήταν ένας μεγάλος περιπλανώμενος, ο Σεραπίων την επισκέφθηκε και τη ρώτησε: «Γιατί κάθεσαι εδώ;». Εκείνη του απάντησε: «Δεν κάθομαι! Ταξιδεύω!».
Δεν κάθομαι! Ταξιδεύω! Ο κάθε Χριστιανός θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει αυτά τα λόγια για τον εαυτό του. Το να είσαι Χριστιανός σημαίνει να είσαι ταξιδιώτης. Η κατάστασή μας, λένε οι Έλληνες Πατέρες, είναι σαν και αυτή του ισραηλιτικού λαού μέσα στην έρημο του Σινά. Ζούμε σε σκηνές, όχι σε σπίτια γιατί πνευματικά είμαστε πάντα σε κίνηση. Ταξιδεύουμε μέσω του εσωτερικού χώρου της καρδιάς, σ’ ένα ταξίδι που δεν μετριέται με τις ώρες του ρολογιού μας ή με τις μέρες του ημερολογίου γιατί είναι ένα ταξίδι έξω από τον χρόνο και μέσα στην αιωνιότητα.
Ένα από τα αρχαιότερα ονόματα για τον Χριστιανισμό ήταν απλώς «η οδός». «Ἐγένετο δὲ κατὰ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον», λέγεται στις Πράξεις των Αποστόλων, «τάραχος οὐκ ὀλίγος περὶ τῆς ὁδοῦ» (19, 23). Ο Φήλιξ, ο Ρωμαίος κυβερνήτης της Καισάρειας, αναφέρεται «ἀκριβέστερον εἰδὼς τὰ περὶ τῆς ὁδοῦ» (24, 22). Είναι μια ονομασία που δίνει έμφαση στον πρακτικό χαρακτήρα της χριστιανικής πίστης. Ο Χριστιανισμός είναι κάτι περισσότερο από μια θεωρία για το σύμπαν, κάτι περισσότερο από διδασκαλίες γραμμένες στα χαρτιά. Είναι ένα μονοπάτι που παίρνουμε ταξιδεύοντας, με τη βαθύτερη και ουσιαστικότερη έννοια, στην οδό της ζωής.
Υπάρχει μόνο ένα μέσο για ν’ ανακαλύψουμε την αληθινή φύση του χριστιανισμού. Πρέπει ν’ ανοίξουμε το βήμα σ’ αυτό το μονοπάτι, να συντονιστούμε σ’ αυτόν τον τρόπο ζωής και μετά θ’ αρχίσουμε ν’ αντιλαμβανόμαστε μόνοι μας. Όσο παραμένουμε έξω, δεν μπορούμε να κατανοήσουμε σωστά. Βέβαια είναι ανάγκη να μας δοθούν οδηγίες πριν ξεκινήσουμε. Είναι ανάγκη, να μας πουν ποιους δείκτες ν’ αναζητήσουμε, και πρέπει να έχουμε και συντρόφους. Πράγματι, χωρίς καθοδήγηση από άλλους είναι σχεδόν αδύνατο ν’ αρχίσουμε το ταξίδι. Αλλά οδηγίες που έδωσαν άλλοι ποτέ δεν μπορούν να είναι υποκατάστατο για την άμεση, την προσωπική εμπειρία.
Ο καθένας καλείται να επαληθεύσει για τον εαυτό του ό,τι έχει διδαχθεί, ο καθένας χρειάζεται να ξαναζήσει την Παράδοση που έχει λάβει. «Το Σύμβολο της Πίστεως», είπε ο Μητροπολίτης Φιλάρετος της Μόσχας, «δεν σου ανήκει αν δε το έχεις ζήσει». Κανείς δεν μπορεί να ταξιδεύει μ’ όλη του την άνεση σ’ αυτό το ταξίδι που είναι το πιο σημαντικό απ’ όλα. Κανείς δεν μπορεί να είναι Χριστιανός από δεύτερο χέρι. Ο Θεός έχει παιδιά, αλλά δεν έχει εγγόνια.
(†) Επισκόπου Διοκλείας Κάλλιστου Γουέαρ