Πίσω από κάθε καλό στέκει ο Αγαθός, ο Πανάγαθος. Αυτός δίνει τις δυνάμεις, Αυτός ωθεί τον άνθρωπο να πράττει το καλό. Εάν κάνει ο άνθρωπος το καλό, είναι σημάδι ότι πνευματικά ενώθηκε με τον Μόνο Αγαθό, με τον Θεό. Ενώθηκε τόσο, ώστε μέσα του όλες οι πνευματικές δυνάμεις γεννιούνται από τον Θεό, εκπορεύονται από τον Θεό.

Δεν υπάρχει καλό στον άνθρωπο που να μην είναι από τον Θεό. Αλλά δεν υπάρχει και κακό στον άνθρωπο που να μην είναι από τον διάβολο. Από την πράξη του κακού στην ψυχή σηκώνεται κάποια μαύρη ομίχλη, που επισκιάζει τον Θεό από την πνευματική όραση, ώστε ο άνθρωπος δεν βλέπει τον Θεό, ούτε στον εαυτό του, ούτε επάνω απ’ τον εαυτό του, ούτε στον κόσμο, ούτε επάνω από τον κόσμο.

«Ο κακοποιών», ποιεί το κακό επειδή είναι πάντα, συνειδητά ή ασυνείδητα, σε πνευματική επαφή με τον δημιουργό του κακού. Η πράξη του κακού τυφλώνει τον άνθρωπο, ώστε δεν βλέπει τον Θεό και συχνά ισχυρίζεται πως δεν υπάρχει Θεός.

Οι κακοί άνθρωποι είναι κατά κανόνα άθεοι, δημόσια ή μυστικά. Λένε κάποιοι: «Υπάρχουν και άθεοι καλοί άνθρωποι». Ναι, οι άθεοι μπορούν να είναι προσωρινά καλοί, επιφανειακά καλοί, φαρισαϊκά καλοί. Αλλά, ο άθεος δεν μπορεί να είναι αληθινά καλός, διαρκώς καλός, βαθειά καλός, αθάνατα καλός, επειδή γι’ αυτό χρειάζεται να είσαι σε πνευματική σχέση, σε πνευματική συγγένεια με τον πραγματικά μοναδικό Αγαθό και αιώνια Αγαθό· με τον Θεό και Κύριο Χριστό. Είναι αληθινός δι’ όλων των αιώνων ο θείος λόγος του Σωτήρα: «Χωρὶς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν» (Ιω. 15, 5).

Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς