Όσο είσαι σπουδαίος, άλλο τό­σο να είσαι τα­πει­νός. Όταν ανέβεις ψη­λά, έχεις α­νά­γκη να πά­ρεις τα μέ­τρα σου, για να μην πέ­σεις. Για­τί έχεις με­γά­λη ι­δέ­α για τον ε­αυ­τό σου, ενώ είσαι άνθρωπος, συγ­γε­νής με τη γη, το ίδιο πράγ­μα με τη στά­χτη σε όλα· και στη φύ­ση και στη γνώ­μη και στην ε­κλο­γή των πραγ­μά­των. 

Σή­με­ρα είσαι πλού­σιος, αύριο φτω­χός· σή­με­ρα υ­γι­ής, αύριο άρρωστος· σή­με­ρα χα­ρού­με­νος, αύριο λυ­πη­μέ­νος· σή­με­ρα δο­ξα­σμέ­νος, αύριο πε­ρι­φρο­νη­μέ­νος· σή­με­ρα νέ­ος, αύριο γέ­ρος. 

Μή­πως κά­τι α­πό τα αν­θρώ­πι­να πα­ρα­μέ­νει στα­θε­ρό; Ή μή­πως, αντί­θε­τα, το κα­θε­τί μιμείται την κί­νη­ση των ποταμών που κυλούν; Δεν προλα­βαί­νου­με κα­λά – κα­λά να το δούμε, και μας ε­γκατα­λεί­πει πιο γρήγο­ρα α­πό τη σκιά. Για­τί λοι­πόν, άν­θρω­πέ μου, έχεις α­λα­ζονεί­α, ενώ είσαι κα­πνός, μα­ταιό­τη­τα; Πράγματι, ο άνθρωπος ταυ­τί­ζε­ται με τη ματαιό­τη­τα. Οι η­μέ­ρες της ζωής του είναι σαν χορτάρι. Ξε­ραί­νε­ται το χορτά­ρι και το άνθος του πέ­φτει μα­ρα­μέ­νο.

Να είσαι τα­πει­νός. Η ταπείνωση είναι μία σκάλα με εκατομμύρια σκαλοπάτια. Το πρώτο σκαλοπάτι πατά στη γη, και το τελευταίο, ακουμπά στον Ουρανό. Ο πιο σίγουρος δρόμος προς τη βασίλεια των Ουρανών είναι η ταπείνωση. Όταν αύτη ριζώσει στην ψυχή, θα φέρει όλες τις άλλες αρετές και την ελπίδα της σωτηρίας.

Ο όσιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος μας συμβουλεύει:

«Ταπείνωση θα αποκτήσετε κάνοντας έργα ταπεινά, σηκώνοντας αγόγγυστα κάθε προσβολή και περιφρόνηση, βάζοντας τον εαυτό σας κάτω από όλους τους ανθρώπους, καλλιεργώντας μέσα σας την αυτομεμψία και αυτοεξουθένωση. 

Αγάπη θα αποκτήσετε κάνοντας έργα αγάπης. Αυτά αρχικά απαιτούν την άσκηση βίας στην ψυχή, με τον καιρό, όμως, γίνονται δίχως δυσκολία, με προθυμία και ευχαρίστηση. Πρέπει να ξέρετε, πάντως, πως η αγάπη αυξάνεται φυσικά και αβίαστα μαζί με την ταπείνωση. Γιατί όσο μειώνεται ο εγωισμός μας, τόσο φουντώνει η φλόγα της αγάπης μας στον Θεό και τον πλησίον».