Μελετώντας το βιβλίο του Μητροπολίτου Αργολίδος κ. Νεκταρίου, «Αγίων Όρος», που αναφέρετε με έναν ημερολογιακό τρόπο στις επισκέψεις του στο Άγιον Όρος, συνάντησα μια συζήτηση που είχε ο ίδιος με τον μακαριστό όσιο γέροντα παπα-Εφραίμ Κατουνακιώτη, γύρω από το θέμα της θλίψης – απογοήτευσης και θεϊκής παρηγορίας, και επειδή ένιωσα ότι κομίζει κάποιες σημαντικές αλήθειες, ένιωσα την ανάγκη να το μοιραστώ μαζί σας.
Λέει λοιπό ο μακαριστός όσιος γέροντας παπα-Εφραίμ Κατουνακιώτης, για το γεγονός ότι όλοι οι άνθρωποι, και ιδιαιτέρως οι αγωνιζόμενοι χριστιανοί, έχουν πειρασμούς και δοκιμασίες που πολλές φορές φτάνουν στα όρια των αντοχών μας. Πόνος, οδύνη, θλίψη, δάκρυα ενίοτε και απόγνωση. Και αναφέρει ένα παράδειγμα από τη ζωή του οσίου Γέροντος Ιωσήφ του Ησυχαστή, αυτής της μέγιστης αγιορείτικης μορφής, λέγοντας:
«Ο γέροντάς μας Ιωσήφ μάς έλεγε ότι όλος ο βίος του ένα μαρτύριο ήτανε. Ευρισκόμενος μέσα σε θλίψη, σε βαθυτέρα θλίψη, βγήκε έξω κατά τη νύχτα, κατά τα μεσάνυχτα και έκλαιγε, έκλαιγε…. Παρακαλούσε τον Θεό να τον παρηγορήσει και να τον βοηθήσει. Ακούει τότε μια φωνή να λέει:
-Και δεν υπομένεις δια την αγάπην μου;
Έπεσε μπρούμυτα και λέει:
-Ναι, Θεέ μου! Για την αγάπη σου όλα τα υπομένω.
Και ήρθε ένα φως μέσα στην ψυχή του, και ελάφρωσε».
Μου έκανε εντύπωση, λοιπόν, και δεν το κρύβω με χαροποίησε αυτό το αθωνικό περιστατικό για αυτό και το σχολιάζω, για δυο σημαντικούς λόγους:
1. Διότι σπάει αυτή τη φαντασιακή εικόνα ότι οι Άγιοι, ήταν κάποιοι υπεράνθρωποι, που όλα τα κατάφερναν τέλεια και άψογα και βίωναν τα δικά μας βάσανα. Εδώ βλέπουμε ότι ένας τόσο μεγάλος άγιος γέροντας, πονούσε, θλιβόταν, έπεφτε ψυχολογικά και έκλαιγε, έκλαιγε με πόνο και αγωνία για τα βάσανά του. Πόσο ανθρώπινα είναι όλα αυτά, και πόσο μας παρηγορούν, ιδιαιτέρως εκείνους που νιώθουν ενοχές γιατί συνδέουν τα δάκρυα ή τη θλίψη με την απιστία. Όχι, δεν είναι πάντοτε έτσι.
2. Γιατί μέσα από αυτή τη διήγηση λαμβάνουμε ξεκάθαρο το μήνυμα ότι ο Θεός δεν είναι απών. Όταν σωπαίνει ξέρει γιατί το κάνει και πώς θα το κάνει. Εμείς δεν γνωρίζουμε τον πραγματικό εαυτό μας. Μόνο ο Θεός ξέρει το βάθος της ύπαρξής μας και συνεργάζεται με αυτό που εμείς δεν γνωρίζουμε. Οπότε ξέρει τι αντέχουμε και τι έχουμε ανάγκη.
Επίσης, ο Θεός δεν γνωρίζει μονάχα αυτό που είμαστε, αλλά κυρίως αυτό που θα γίνουμε. Άρα, επιτρέπει δοκιμασίες που θα μας οδηγήσουν σε αυτό που θα γίνουμε, αλλά εμείς δεν ξέρουμε ακόμη.
Τέλος, μην ξεχνάμε μια μεγάλη αλήθεια. Δεν υπάρχει περίπτωση ο Θεός να μας αφήσει να πειραστούμε παραπάνω από τις αντοχές και τις δυνάμεις μας. Όταν θα τελειώσει το οξυγόνο, θα μας δώσει το φιλί της Ανάστασης.
π. Χαράλαμπος (Λίβυος)
