Ανήκω στη γενιά των πενήντα και κάτι. Η ηλικία μου καθόλου δεν ενδιαφέρει. Είναι, όμως, ενδιαφέρουσα διότι οι σημερινοί πενηντάρηδες και κάτι, είναι μια ηλικιακή ομάδα που είχε το προνόμιο να ζήσει σε ενδιαφέροντες καιρούς. Δηλαδή σε καιρούς που επέρχονται σημαντικές αλλαγές. Μια από τις πολλές αλλαγές που είδαν και έζησαν οι σημερινοί πενηντάρηδες ήταν και αυτή στην παιδεία. Οι σημερινοί πενηντάρηδες που μπήκαν στο σχολείο στα μέσα της δεκαετίας του ΄70, στο γυμνάσιο και το λύκειο στη δεκαετία του ΄80 και στο ελληνικό πανεπιστήμιο στη δεκαετία του ΄90. Μια καθόλα προσωπική αποτίμηση των πραγμάτων επιτρέπεται για όλη αυτήν την πορεία στις προηγούμενες δεκαετίες.

Ως μαθητής δημοτικού θυμάμαι την υποχρεωτική ποδιά και το άγχος της μητέρας μου να είναι πάντα καθαρή και σιδερωμένη. Ειδικά ο λευκός γιακάς θα έπρεπε να είναι κάτασπρος. Θυμάμαι πολύ καλούς δασκάλους που ακόμη και ένας πολύ μικρής ηλικίας μαθητής καταλάβαινε ότι προσπαθούν. Εξαιρετικός ο δάσκαλος στην πρώτη δημοτικού στο Αιγάλεω. Ορφανός, αν θυμάμαι καλά το επίθετό του. Εξαιρετικοί και κάποιοι  δάσκαλοι σε μερικές τάξεις στο δημοτικού στην Κυψέλη αργότερα. Καμίτσης και Τσιτσάνης, αν θυμάμαι, επίσης, καλά. Ενδιάμεσα και μερικοί όχι και τόσο καλοί δάσκαλοι, αφού και ένα μικρό παιδί καταλάβαινε ότι έκαναν λίγο αγγαρεία.

Αυτό, όμως, που έδειχναν να φοβούνται όλοι ήταν ο επιθεωρητής. Θυμάμαι στα χρόνια του δημοτικού τους δασκάλους να μας προετοιμάζουν με άγχος για την ημέρα που θα ερχόταν ο επιθεωρητής. Για τις πιθανές ερωτήσεις που μπορεί να έκανε. Για τις απαντήσεις που θα έπρεπε να δοθούν. Θα έπρεπε να δείχνουμε πειθαρχημένοι, καθαροί και, βεβαίως, γνώστες αυτών που είχαμε διδαχθεί. Ήταν προφανές από τη συμπεριφορά του δασκάλου ότι ο επιθεωρητής μετρούσε. Κατάλαβα αργότερα, ότι η επίσκεψή του δεν ήταν αξιολόγηση για εμάς τους μαθητές. Ήταν για τον ίδιο τον δάσκαλο.

Αργότερα, με τις μεταρρυθμίσεις της «Αλλαγής» καταργήθηκε ο επιθεωρητής (κακώς), καταργήθηκε η ποδιά (καλώς), δημιουργήθηκαν τα μαθητικά συμβούλια στο πλαίσιο «εκδημοκρατισμού» της εκπαίδευσης. Το μεγάλο δώρο στους εκπαιδευτικούς κάθε βαθμίδας και τους συνδικαλιστές τους ήταν η κατάργηση κάθε έννοιας αξιολόγησης.

Ήρθε και ο νόμος πλαίσιο για τα ΑΕΙ που έβαλε τους φοιτητές, στο όνομα του «εκδημοκρατισμού», να συμμετέχουν στη διοίκηση των ιδρυμάτων. Η αλλαγή αυτή μαζί τη «θωράκιση του πανεπιστημιακού ασύλου» επέφερε «συναλλαγές» μεταξύ «νεολαιών» και καθηγητών, ασυδοσία των ακραίων στοιχείων, την επικράτηση μιας γενικευμένης αίσθησης ανομίας στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Η πορεία προς το χειρότερο ήταν και είναι εμφανής σε όλους όσοι θέλουν να δουν. Μόνο που όλες οι επιλογές στην πολιτική και την ζωή έχουν λογαριασμό.

Το ότι στα αποτελέσματα της διεθνούς εξέτασης PISA που ανακοίνωσε προχθές ο ΟΟΣΑ οι 15χρονοι μαθητές  των ελληνικών σχολείων πέτυχαν τη χαμηλότερη βαθμολογία που έχουν πετύχει ποτέ Έλληνες μαθητές από τότε που δημιουργήθηκε η εξέταση PISA έχει τις ρίζες της σε εκείνες τις «αντιμεταρρυθμίσεις», όπως αποδείχθηκαν από την ιστορία. «Αντιμεταρρυθμίσεις» που ουσιαστικά δεν τόλμησε κανείς να ανατρέψει στο ελληνικό σχολείο. Και δεν είναι θέμα δημόσιας δαπάνης ανά μαθητή. Οι Τούρκοι και οι Βιετναμέζοι μαθητές (άκουσον, άκουσον), με χαμηλότερη δημόσια δαπάνη ανά μαθητή σε σχέση με την Ελλάδα, ξεπερνούν σε επιδόσεις στην PISA τους Έλληνες! Και κανένα αυτί δεν ιδρώνει.

Ένα από τα μεγάλα προβλήματα στη χώρα μας είναι είτε ότι δεν μετράμε γενικώς τα προβλήματα ή όταν τα μετράμε δαιμονοποιούνται οι πραγματικές λύσεις διότι συνεπάγονται το ξεβόλεμα πανίσχυρων μειοψηφιών. Για παράδειγμα, οι εκπαιδευτικοί που ουσιαστικά δεν αξιολογούνται σήμερα και αυτό στοιχίζει στην ποιότητα της εκπαίδευσης, δηλαδή στο μέλλον αυτής της χώρας, δεν αγγίζονται από κανέναν. Των σημερινών ιθυνόντων της εκπαίδευσης περιλαμβανομένων. Έτσι, όμως, δεν πάμε πουθενά.

Ώρες μετά την ανακοίνωση του ΟΟΣΑ για τα αποτελέσματα της PISA ότι οι Γερμανοί μαθητές σημείωσαν χειρότερες επιδόσεις σε σχέση με την αντίστοιχη εξέταση του 2018, το γερμανικό έγκυρο ινστιτούτο Ifo εξέδωσε την εξής ανακοίνωση με τίτλο: «Η πτώση στην κατάταξη της PISA θέτει σε κίνδυνο την οικονομική ευημερία στη Γερμανία». Και συνεχίζει η ανακοίνωση του Ifo: «Η πτώση της απόδοσης των Γερμανών μαθητών στη δοκιμασία PISA προκαλεί μεγάλη ανησυχία. Η καλή εκπαίδευση είναι η πιο σημαντική βάση για την ευημερία μας», λέει ο Ludger Wößmann, Διευθυντής του Κέντρου Οικονομικών και Εκπαίδευσης του Ifo. «Στα μαθηματικά και την κατανόηση κειμένου, οι επιδόσεις των 15χρονων είναι μια ολόκληρη σχολική χρονιά πίσω από εκεί που ήταν μόλις πριν από τέσσερα χρόνια. Αυτή η πτώση στα εκπαιδευτικά αποτελέσματα είναι άνευ προηγουμένου. Οι επιδόσεις έχουν πέσει ακόμη και κάτω από το επίπεδο που προκάλεσε το πρώτο σοκ PISA πριν από περίπου 20 χρόνια. Σε αυτήν την πιο πρόσφατη μελέτη, οι επιδόσεις των Γερμανών μαθητών στα μαθηματικά μειώθηκαν κατά 25 μονάδες PISA, κάτι που θα κοστίσει στη Γερμανία περίπου 14 τρισεκατομμύρια ευρώ σε οικονομικό προϊόν μέχρι το τέλος του αιώνα».

Αν ισχύουν αυτά που λέει ο διευθυντής του Ifo έχουμε μπροστά μας έναν ακόμη λόγο για την νομοτελειακή επόμενη χρεοκοπία της χώρας μας σε μερικές δεκαετίες (;) από σήμερα. Αλλά μέχρι τότε, ποιος ασχολείται…

Του Σπύρου Δημητρέλη

Πηγή: capital.gr