Για να μετανοήσει η ψυχή, πρέπει να ξυπνήσει. Εκεί, στο ξύπνημα αυτό, γίνεται το θαύμα της μετανοίας. Κι εδώ βρίσκεται η προαίρεση του ανθρώπου.
Το ξύπνημα, όμως, δεν έγκειται μόνο στον άνθρωπο. Ο άνθρωπος μόνος δεν μπορεί. Επεμβαίνει ο Θεός. Τότε έρχεται η θεία Χάρις. Χωρίς τη Χάρη δεν μπορεί να μετανοήσει ο άνθρωπος. Η αγάπη του Θεού θα κάνει το παν. Μπορεί να μεταχειρισθεί κάτι, μία ασθένεια ή κάτι άλλο, εξαρτάται, για να φέρει τον άνθρωπο σε μετάνοια. Άρα η μετάνοια δια της θείας Χάριτος κατορθούται. Απλά και απαλά εμείς θα κάνουμε μία κίνηση προς τον Θεό κaι από εκεί και πέρα έρχεται η Χάρις.
Άγιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης