Οι τέσσερις Ευαγγελιστές συμβολίζονται με τέσσερα ζώα, διότι θεωρήθηκε ότι σ’ αυτούς αναφέρεται η προφητεία του προφήτου Ιεζεκιήλ (1, 5-14).

Σύμφωνα με αυτή ό Προφήτης είδε τον Θεό να κάθεται στον χερουβικό θρόνο και τις αγγελικές δυνάμεις με μορφή τεσσάρων ζώων (ανθρώπου, λέοντος, μόσχου και αετού) να ψάλλουν: «Ἅγιος, Ἅγιος, Ἅγιος Κύριος Σαβαώθ· πλήρης ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ τῆς δόξης σου».

Η ερμηνεία της αλληγορίας αυτής από τους Πατέρες που ασχολήθηκαν με την αντιστοιχία των Προσώπων, δεν είχε πάντοτε την ίδια εφαρμογή. Τελικά έγινε αποδεκτή σε Ανατολή και Δύση η ερμηνεία του αγίου Ιερωνύμου, όπως αναπτύσσεται στη συνέχεια.

Ματθαίος (εκ των Δώδεκα μαθητών- εορτάζει 16 Νοεμβρίου): Ο πρώτος Ευαγγελιστής, όπου αγιογραφείται, παρουσιάζεται να έχει πλησίον του μία ανθρώπινη μορφή (άνθρωπος, ο βασιλιάς της δημιουργίας) το πρώτο από τα συμβολικά ζώα του Ιεζεκιήλ. Ο συμβολισμός αυτός αναφέρεται στον Ματθαίο, διότι το Ευαγγέλιό του αρχίζει από την κατά σάρκα γενεαλογία του Ιησού Χριστού.

Μάρκος (μαθητής του αποστόλου Πέτρου- εορτάζει στις 25 Απριλίου): Ο Ευαγγελιστής αυτός συμβολίζεται και αγιογραφείται με λέοντα (τον βασιλιά των ζώων), το δεύτερο από τα ζώα της προφητείας. Ό συμβολισμός αυτός αναφέρεται στον Μάρκο, είτε διότι το Ευαγγέλιο του αρχίζει με τη διαβίωση του Προδρόμου Ιωάννου στις έρημους, όπου ζουν οι λέοντες, είτε διότι κύριο χαρακτηριστικό του Ευαγγελίου του είναι η βασιλεία του Χριστού καθώς και το ζώο αυτό είναι βασιλικό.

Λουκάς (μαθητής του αποστόλου Παύλου- εορτάζει στις 18 Οκτωβρίου): Το τρίτο από τα συμβολικά ζώα, ο βους (ο βασιλιάς των κατοικίδιων ζώων), αποδίδεται στον Ευαγγελιστή Λουκά και με αυτό συμβολίζεται. Ο συμβολισμός αυτός αναφέρεται στον Λουκά, επειδή το Ευαγγέλιό του αρχίζει από τη λατρεία του παλαιού Νόμου, κατά την όποια τα θυσιαζόμενα ζώα ήταν συνήθως βόδια.

Ιωάννης (εκ των Δώδεκα μαθητών- εορτάζει στις 8 Μαΐου): Ο υψιπετής αυτός Ευαγγελιστής, δεν μπορούσε παρά μόνο να συμβολιστεί με τον αετό (τον βασιλιά των πτηνών). Ο συμβολισμός αυτός αναφέρεται στον Ιωάννη, διότι θεολόγησε υψηλά την απερίγραπτη αιώνια γέννηση του Υιού και Λόγου του Θεού, ένεκα του οποίου επονομάστηκε και Θεολόγος.

Απόσπασμα από το βιβλίο Λατρευτικό Εγχειρίδιο, του πρωτ. Γεωργίου Κουγιουμτζόγλου.