Μια αστραπιαία κίνηση της καρδιάς προς την αμαρτία είναι αμαρτία. Πρέπει να τσακίζουμε την αμαρτία μόλις εμφανίζεται. Όταν η πυρκαγιά απλωθεί, δεν μπορούμε εύκολα να σώσουμε το σπίτι. Το σώζουμε εύκολα, μόλις φανούν οι πρώτες φλόγες. Το ίδιο ισχύει και στην πνευματική ζωή. Η ψυχή είναι το σπίτι και τα πάθη είναι η φωτιά.
Μη συγχέεις τον άνθρωπο, που είναι εικόνα του Θεού, με το κακό που υπάρχει μέσα του. Το κακό είναι μια συμπτωματική ασθένειά του, μια δυστυχία του, μια διαβολική χίμαιρα. Η ουσία του είναι η εικόνα του Θεού, που παραμένει στο βάθος του ακόμα και όταν είναι αμαρτωλός.
Να είσαι όσο περισσότερο μπορείς πράος, ταπεινός, απλός στις σχέσεις σου με όλους. Να θεωρείς τον εαυτό σου κατώτερο απ’ όλους χωρίς καμιάν υποκρισία. Από τον εγωισμό προέρχεται η υπεροπτική, ψυχρή και ανειλικρινής σχέση μ’ εκείνους τους οποίους θεωρούμε κατώτερους ή από τους οποίους δεν περιμένουμε οφέλη.
Όταν σε κατηγορούν κι εσύ πονάς κατάκαρδα, αυτό σημαίνει ότι έχεις εγωισμό. Επιβάλλεται να τον διώξεις με τον εξωτερικό εξευτελισμό σου. Μην ταράζεσαι και μην τρέφεις αντιπάθεια, όταν σε κατηγορούν. Αγάπησε τους κατηγόρους σου, όπως αγαπάς τους γιατρούς σου, και προσευχήσου γι’ αυτούς.
Συμπάθησε τον αδελφό που σε αδικεί, ακόμα και όταν σου αφαιρεί το τελευταίο σου ρούβλι. Εδώ θα δείξεις αν αγαπάς την εικόνα του Θεού που υπάρχει μέσα σου, περισσότερο απ’ όσο αγαπάς τα γήινα και φθαρτά πράγματα.
Πόσο άσχημη είναι η σατανική χαιρεκακία για την αμαρτία του πλησίον! Η αγάπη όλα τα υπομένει και όλα τα καλύπτει. Ο χριστιανός με ειλικρίνεια επιθυμεί το καλό τού πλησίον όπως και το δικό του. Επιθυμεί να δοξάζεται το όνομα του Θεού διαρκώς. Με τη δική του διαγωγή και με τη διαγωγή των άλλων, εύχεται να γίνουν όλοι οι άνθρωποι ναοί του Θεού αχειροποίητοι.
Χωρίς την ειρήνη και την ομόνοια με τους άλλους, ποτέ δεν θα νιώσεις ειρήνη και ομόνοια με τον εαυτό σου.
Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης, Πνευματική Ανθολογία από τους βίους και τους λόγους των Αγίων της Ρωσίας, σσ. 41, 42, 52, 84, εκδ. Ι. Μ. Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 2018.