Πολλές φορές ο άνθρωπος από το βάρος της αμαρτίας έρχεται στο σημείο να λέει: «Μα, μπορεί ο Θεός να μου συγχωρέσει αυτά που έκανα;» Από τη μια πλευρά έχει δίκιο. Νοιώθει το βάρος κι αναρωτιέται, αν τόσο βάρος μπορεί να το σηκώσει ο Θεός. Για όνομα του Θεού! Δεν μπορεί ο Θεός, ο Χριστός, το πέλαγος της ευσπλαχνίας και των οικτιρμών, να σηκώσει το βάρος μιας ψυχής αμαρτωλής; Μια χούφτα άμμος όταν ριφθεί μέσα στους ωκεανούς, έχει καμία υπόσταση; Καμία υπόσταση. Χάνεται. Φαίνεται τίποτε στην επιφάνεια; Μηδαμώς. Ακριβώς έτσι είναι και όλα τα αμαρτήματα της ανθρωπότητος. Είναι ένα μηδέν εμπρός στην άβυσσο της ευσπλαχνίας του Θεού. Πολλώ μάλλον τα αμαρτήματα μιας και μόνον ψυχής.
Έρχεται, όμως, από τα δεξιά ο αλλότριος της σωτηρίας του ανθρώπου, ο δαίμονας, και συμβουλεύει την ψυχή: «Δεν συγχωρείσαι με τίποτε!». Τη σπρώχνει, την πιέζει και την πρεσάρει για να την εξωθήσει στο έγκλημα της αυτοκτονίας. Γι’ αυτό τον λόγο εμείς ποτέ να μη πιστέψουμε κάτι τέτοιο, ακόμη και αν κάθε ημέρα εγκληματούμε. Ποτέ να μη χάσουμε την ελπίδα, όσα και αν πράττουμε, όσο και αν πέφτουμε, όσο και αν τραυματιζόμαστε και χτυπάμε. Μηδαμώς απελπισία και απόγνωση.
Μα θα πει ο λογισμός: «Έως πότε θα περιμένει ο Θεός;». Εφόσον ο Θεός σού χαρίζει ζωή, αυτό είναι μία εγγύηση του Θεού ότι σε περιμένει. Δεν μπορείς εσύ να αποκλείσεις το δικαίωμα της προσμονής του Θεού. Με αυτή την ελπίδα, με αυτό το θάρρος να προσερχόμαστε στον θρόνο της χάριτος του Θεού.
Έχουμε αναρίθμητα φωτεινά παραδείγματα μετανοίας ανθρώπων, μακράν του Θεού ευρισκομένων, οι οποίοι επέστρεψαν και όχι απλώς σώθηκαν, αλλά άγγιξαν μεγάλα μέτρα αγιότητος. Η οσία Μαρία η Αιγυπτία τι ήταν; Πόσοι και πόσες σαν την οσία Μαρία, δεν υπήρξαν αμαρτωλοί άνθρωποι, που έγιναν άγιοι κατόπιν. Γι’ αυτό κανείς να μην απελπίζεται, αλλά να προσέρχεται με μετάνοια στον πνευματικό, που με τον λόγο του μπορεί να οικειώσει τον αμαρτωλό με τον Θεό, να τον δικαιώσει αυτοστιγμεί. Αυτομάτως το «κομπιούτερ» του Θεού χτυπάει μηδέν αμάρτημα και συγχρόνως ανοίγεται η πύλη της βασιλείας των Ουρανών. Ο νυμφώνας του Χριστού δέχεται τον άνθρωπο, τον προηγουμένως μη έχοντα «λελαμπρυσμένον» τον χιτώνα της ψυχής.
Γι’ αυτή τη μεγάλη ευσπλαχνία του Θεού ας Τον ευχαριστήσουμε, ας Τον προσκυνήσουμε με όλη την ευγνωμοσύνη της ψυχής μας. Εάν ο Θεός δεν ήταν τόσο απείρως εύσπλαχνος, ουδείς ο σωζόμενος. Κανείς δεν θα σωζόταν, διότι ουδείς υπάρχει ή υπήρξε επί της γης άμεμπτος και χωρίς σφάλμα και κηλίδα. Ουδείς μπορεί να καυχηθεί ότι διατήρησε την καρδιά του άμεμπτη και καθαρή. Η ευσπλαχνία του Θεού όμως είναι τόσο δραστική, το φάρμακο αυτό είναι τόσο φοβερό και τρομερό, που εξαλείφει τα πάντα. Κάνει τρομερές επεμβάσεις, απίθανες εγχειρήσεις και σώζει τον άνθρωπο από βέβαιο ψυχικό θάνατο.
Ο νυμφώνας είναι ανοιχτός, ο Χριστός μας περιμένει. Δεν πρέπει να βραδύνουμε. Το στάδιο της νηστείας και της καθάρσεως το βαδίζουμε τώρα. Το λουτρό της μετανοίας μας περιμένει. Ας αξιοποιήσουμε τον χρόνο τώρα, που όλα συμβάλλουν στη μετάνοια. Τα λόγια της Εκκλησίας είναι όλα κατανυκτικά, αρκεί να προσέξουμε την έννοιά τους. Ας γονατίζουμε κάθε μέρα, κάθε νύχτα και ας επικαλούμαστε πνεύμα κατανύξεως και δακρύων να μας χαρίζει ο Θεός.
Και όταν αγγίξει ο Θεός τα μάτια μας, να Τον ευχαριστήσουμε, να ταπεινωθούμε και να Του εκφράσουμε την αδυναμία μας, κι ότι με την ευσπλαχνία Του και μόνο μετανοούμε και όχι ότι είμαστε ικανοί και άξιοι για μετάνοια. Και το ότι πιστεύουμε στον Θεό και το ότι αναγνωρίζουμε την αμαρτωλότητά μας είναι χάρη Θεού, είναι ευσπλαχνία. Εάν η χάρη δεν επισκιάσει, ο άνθρωπος δεν αλλάζει. Εάν σκεπτόμαστε επιστροφή, εάν μετανοούμε, εάν αλλάζουμε, αυτό είναι χάρη Θεού. Για να έλθει η χάρη του Θεού, είμαστε δεκτοί από τη χάρη.
(†) Γέροντας Εφραίμ Φιλοθεΐτης