Μέσα στη σεπτή χορεία των οσίων και μαρτύρων της Ορθοδόξου Εκκλησίας, εξέχουσα θέση κατέχει ο τιμώμενος στις 22 Ιανουαρίου άγιος Αναστάσιος ο Πέρσης. Ο ένδοξος και πολύαθλος αυτός οσιομάρτυς του 7ου μ.Χ. αιώνα, αφού γνώρισε τον Χριστό, εγκατέλειψε πλούτη και αξιώματα, ενδύθηκε το μοναχικό σχήμα, ομολόγησε με παρρησία τη χριστιανική του πίστη και επισφράγισε την επίγεια πορεία του με το ένδοξο μαρτύριό του.
Ο άγιος Αναστάσιος καταγόταν από το χωριό Ραζήχ της επαρχίας Ρασνουνί της Περσίας και έζησε επί των ημερών του βασιλέως της Περσίας Χοσρόη του Β΄ (590-680). Ο ευγενικής καταγωγής πατέρας του ονομαζόταν Βαβ και ήταν ονομαστός μάγος. Γι’ αυτό και ο υιός του, ο οποίος προτού βαπτισθεί και ονομασθεί Αναστάσιος, ονομαζόταν Μανγουδάτ, φοίτησε στην περίφημη σχολή των μάγων, της οποίας ιδρυτής ήταν ο πατέρας του, για να αναδειχθεί ισάξιος με αυτόν στη μαγική τέχνη. Όταν ενηλικιώθηκε, κατετάγη στον στρατό του Χοσρόη και στο τάγμα των Τυρώνων.
Το 614 ο βασιλιάς Χοσρόης κατέλαβε τα Ιεροσόλυμα και απήγαγε στην Περσία τον Τίμιο Σταυρό του Κυρίου. Η θαυματουργή φήμη του Τιμίου Σταυρού είχε διαδοθεί τόσο πολύ στην Περσία, ώστε το ιερό αυτό σύμβολο του χριστιανισμού προκάλεσε το ενδιαφέρον του Μανγουδάτ για να γνωρίσει τη χριστιανική θρησκεία. Ευσεβείς χριστιανοί ανέλαβαν να τον ενημερώσουν για το άφθαστο μεγαλείο της χριστιανικής πίστεως. Το γεγονός αυτό τον παρακίνησε στο να γνωρίσει το μυστήριο της θείας Οικονομίας σε τέτοιο βαθμό, ώστε άνθησε μέσα στην ψυχή του ο πόθος για τον Ιησού Χριστό και την εν Χριστώ σωτηρία.
Γι’ αυτό και φτάνοντας στη Χαλκηδόνα, εγκατέλειψε το στράτευμα, αποφασισμένος να ακολουθήσει την κατά Χριστό ζωή. Από τη Χαλκηδόνα έφτασε στην Ιεράπολη και έμεινε κοντά σε έναν χριστιανό συμπατριώτη του. Όταν ενισχύθηκε η αγάπη του για τον Χριστό, άρχισε να καταφεύγει στους Ναούς της πόλης για να προσευχηθεί και να ενημερωθεί για την επίγεια πορεία και το μαρτύριο των αγίων, ενώ η επιθυμία του ήταν να βαπτισθεί χριστιανός.
Γι’ αυτό και πήγε στα Ιεροσόλυμα, όπου και έλαβε το άγιο βάπτισμα από τον μετέπειτα Πατριάρχη Μόδεστο, λαμβάνοντας το όνομα Αναστάσιος. Στη συνέχεια εκάρη μοναχός στο μοναστήρι του αββά Ιουστίνου, όπου παράλληλα με το διακόνημα του μάγειρα και του κηπουρού μελετούσε την Αγία Γραφή και τους βίους των αγίων, ενώ επιδιδόταν αδιάλειπτα στην προσευχή και την άσκηση. Στο μοναστήρι έμεινε επτά χρόνια, αλλά ο διάβολος θέλησε να του ανακόψει τον ένθεο ζήλο και την ανοδική πορεία προς την αρετή. Με τη βοήθεια όμως της προσευχής και την πνευματική καθοδήγηση του γέροντός του κατόρθωσε να μείνει σταθερός στον εν Χριστώ πνευματικό του αγώνα.
Ένα απροσδόκητο όμως όνειρο, το οποίο του αποκάλυψε ότι θα μαρτυρήσει για τον Ιησού Χριστό, τον παρακίνησε να εγκαταλείψει κρυφά το μοναστήρι και να μεταβεί αρχικά στη Διόσπολη, στη συνέχεια στο όρος Γαριζίν, για να καταλήξει τελικά στην Καισάρεια της Παλαιστίνης. Εκεί πηγαίνοντας προς τον ναό της Αγίας Ευφημίας, συνάντησε συμπατριώτες του μάγους. Αμέσως άρχισε να τους επικρίνει για την πλάνη τους και να τους καλεί να εγκαταλείψουν τη μαγική τέχνη, ενώ κατόπιν τους προέτρεψε να ακολουθήσουν τον Χριστό. Μάλιστα ερωτηθείς ο ίδιος, τους αποκάλυψε ότι κάποτε ήταν και εκείνος μάγος και ζούσε μέσα στην πλάνη, ενώ τώρα είναι πλέον χριστιανός. Τότε οι Πέρσες στρατιώτες τον συνέλαβαν και τον οδήγησαν στον άρχοντα Μαρζαβανά.
Ο Αναστάσιος ομολόγησε με ξεχωριστό θάρρος τη χριστιανική του πίστη και τότε ο τύραννος προσπάθησε να τον μεταπείσει με δώρα και υποσχέσεις. Εκείνος όμως έμεινε σταθερός και ακλόνητος στο χριστιανικό του φρόνημα και την πίστη του στο όνομα του Κυρίου. Τότε δόθηκε η εντολή να του δέσουν τα πόδια και τον λαιμό με σιδερένια αλυσίδα, κατόπιν δε τον υποχρέωσαν να ανεβάζει τεράστιες πέτρες στο φρούριο της Καισάρειας. Μάλιστα πολλοί Πέρσες στρατιώτες τον κατηγορούσαν ότι εγκατέλειψε την παλιά του πίστη και έγινε χριστιανός, οι δε κατηγορίες αυτές συνοδεύονταν με βιαιότητες εναντίον του.
Ο Αναστάσιος οδηγήθηκε και πάλι στον άρχοντα Μαρζαβανά, ο οποίος προσπάθησε να τον πείσει να επιστρέψει στη μαγική τέχνη. Όμως εκείνος ομολόγησε και πάλι την πίστη του στον Ιησού Χριστό παρά τους εκφοβισμούς που δέχθηκε. Ακολούθησε ο ξυλοδαρμός του μάρτυρος, ο οποίος κατά την παραμονή του στη φυλακή προσευχόταν αδιάλειπτα και έψελνε ύμνους στον Θεό περιστοιχιζόμενος από αγγέλους.
Ο Μαρζαβανάς ενημέρωσε τότε τον βασιλιά Χοσρόη Β΄ για την εμμονή του Αναστασίου στον Χριστό και τότε εκείνος διέταξε να τον αφήσουν ελεύθερο, εάν αρνηθεί τη χριστιανική του ιδιότητα με έναν μόνο λόγο. Αλλά και πάλι ο αήττητος μάρτυς του Χριστού έμεινε προσηλωμένος στην πίστη του, γι’ αυτό και ο τύραννος αποφάσισε να τον στείλει στην Περσία για να δικαστεί από τον βασιλιά. Προτού φύγει, συμμετείχε στην εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, γεγονός που ενίσχυσε τον πόθο του για το μαρτύριο, ενώ τόνωσε και το θρησκευτικό συναίσθημα των χριστιανών. Στην πορεία του προς την Περσία ο λαός εκδήλωσε τον απέραντο σεβασμό και την ιδιαίτερη τιμή στο πρόσωπό του, ενώ μαζί του ήταν και ένας αδελφός της μονής του αββά Ιουστίνου για να του συμπαρίσταται στον αγώνα του.
Φτάνοντας ο Αναστάσιος στην Περσία, ο βασιλιάς έστειλε έναν άρχοντα για να τον ανακρίνει. Ο ένδοξος μάρτυς ομολόγησε με γενναιότητα την πίστη του στον ένα και αληθινό Θεό και καταδίκασε την πλάνη, στην οποία βρίσκονταν οι Πέρσες. Η τολμηρή ομολογία πίστεως προκάλεσε την οργή του άρχοντα, ο οποίος προσπάθησε να τον μεταπείσει. Ο Αναστάσιος οδηγήθηκε τότε στη φυλακή και την επόμενη ημέρα παρά τους εκφοβισμούς και τις απειλές που δέχθηκε, έμεινε και πάλι ακλόνητος στον Κύριό μας Ιησού Χριστό. Μια σειρά από φρικτά βασανιστήρια ακολούθησαν για να κάμψουν το αγωνιστικό φρόνημα του Αναστασίου, αλλά εκείνος τα δεχόταν όλα με υπομονή και καρτερικότητα. Τότε ο βασιλιάς Χοσρόης έδωσε τη διαταγή να τον θανατώσουν μαζί με τους άλλους χριστιανούς, οι οποίοι βρίσκονταν μαζί του στη φυλακή. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα περίπου εβδομήντα χριστιανοί αιχμάλωτοι να θανατωθούν δι’ απαγχονισμού σε ένα ποτάμι. Την ίδια τύχη είχε και ο ένδοξος μάρτυς του Χριστού Αναστάσιος, του οποίου το μαρτυρικό τέλος επισφραγίσθηκε με τον αποκεφαλισμό του.
Το γεγονός αυτό έλαβε χώρα στις 22 Ιανουαρίου του 627 ή 628 μ.Χ., ημέρα εορτασμού της πάντιμης μνήμης του από την Ορθόδοξη Εκκλησία. Το σώμα του ενταφιάσθηκε με τιμές στο μοναστήρι του Αγίου Σεργίου και δέκα χρόνια αργότερα πραγματοποιήθηκε η ανακομιδή των ιερών του λειψάνων, η οποία εορτάζεται στις 24 Ιανουαρίου. Η τίμια κάρα του αγίου φυλάσσεται στη Ρώμη στο Αββαείο των Αγίων Βενεδίκτου και Αναστασίου, το δε υπόλοιπο ιερό λείψανο βρίσκεται τεθησαυρισμένο στον ναό του αγίου Φραγκίσκου της Αμπέλου στη Βενετία.
Η ολόθερμη ευχή όλων μας είναι ο άγιος ένδοξος οσιομάρτυς Αναστάσιος ο Πέρσης να πρεσβεύει αδιάλειπτα στον Πανοικτίρμονα Θεό για την ενίσχυση της χριστιανικής μας πίστεως.
Θεοδωρόπουλος Αριστείδης (εκπαιδευτικός)
Πηγή: pemptousia.gr