Συνήθως φοβόμαστε αυτά που φοβούνται και οι άλλοι γύρω μας ή αυτά που μας λένε κάποιοι ειδικοί ότι πρέπει να φοβόμαστε∙ τους σεισμούς, τις πυρκαγιές, την ανεργία, τον καρκίνο, το AIDS, τη νόσο των τρελών αγελάδων, και ό,τι άλλο καινούριο μπορεί να προκύψει στις μέρες μας. Φυλαγόμαστε και καλά κάνουμε.
Όμως δεν είναι σίγουρο ότι ξέρουμε καλά ποιος είναι ο πραγματικός κίνδυνος, η πραγματική απειλή γύρω μας και μέσα μας, τι είναι αυτό που χρειάζεται να στρέψουμε την προσοχή μας, γιατί η απειλή είναι άμεση, καθημερινή και η κατάληξη πραγματικά οδυνηρή.
Τον μεγάλο κίνδυνο τον κουβαλάμε επάνω μας, ο μεγάλος μας εχθρός βρίσκεται μέσα μας και λέγεται εγωισμός. Εγωισμός με όλα του τα παρακλάδια∙ φιλαυτία, υπερηφάνεια, έπαρση, προβολή κ.λπ. Δεν υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος για τον άνθρωπο και την ψυχή του, δεν υπάρχει χειρότερη ασθένεια, αφού οι συνέπειές της δεν είναι μόνον ισόβιες, καταστροφικές για τον ίδιο φορέα του εγωισμού, αλλά και αιώνιες.
Αφού χαρούμε, απολαύσουμε και ξοδέψουμε τα μοναδικά δώρα της αγάπης του Θεού, μετά Τον προσπερνάμε, Τον αγνοούμε, Του γυρίζουμε την πλάτη και στήνουμε θεωρίες ότι δεν υπάρχει. Ότι δεν υπήρξε ποτέ. Την ίδια ώρα που πίνουμε το δροσερό νεράκι Του και εισπνέουμε τον αέρα που μας χαρίζει, εμείς ταΐζουμε τον εγωισμό μας: «Εγώ… εμένα… και μένα… σε μένα… από μένα… δικό μου, εγώ….». Είμαστε πιο ανόητοι και φτωχοί και από τα ίδια μας τα πιτσιρίκια στο σπίτι.
Σκέψου το παιδάκι που ταΐζεις και ντύνεις και χαϊδεύεις όλη μέρα, να γυρίσει να σου πει «εγώ… εμένα… δικό μου… και μόνος μου…». Θα γελάσεις, θα πονέσεις, θα συγχωρέσεις, θα μακροθυμήσεις για να του δώσεις την ευκαιρία να μετανοήσει, να ταπεινωθεί, να αναγνωρίσει, να επιστρέψει.
Γιατί αυτά που λέει και κάνει ο εγωιστής άνθρωπος είναι προκλητικά μα και παράλογα, και το μόνο που μπορεί να περιμένει κανείς με υπομονή και έλεος είναι να τον δει να επιστρέφει στα λογικά του. Να παραδέχεται, να ταπεινώνεται. Αν δεν το κάνει; Ο ίδιος ο Θεός γίνεται αντίπαλος, αντιμαχόμενος, αντιτασσόμενος και τότε είναι που αρχίζει η τραγωδία για τον άνθρωπο.
Διαβάστε όσα αντιγράφουμε πιο κάτω και θα καταλάβετε: «Ούτε ο ίδιος ο Θεός δεν μπορεί να βυθίσει αυτό το πλοίο», απάντησε ο αξιωματικός του Τιτανικού σε μια κυρία που στεκόταν με έκπληξη θαυμάζοντας το ολοκαίνουριο υπερωκεάνιο, όταν τον ρώτησε αν ήταν πραγματικά αβύθιστο!
Δεν μπορεί να το βυθίσει ούτε ο ίδιος ο Θεός… Χρειάστηκε μόνον ένα παγόβουνο να συρθεί για λίγο επάνω στη ράχη του, για να διαψευσθούν εύκολα αλλά και τραγικά όλοι και όλα γύρω από το μεγαλύτερο και πολυτελέστατο υπερωκεάνιο της εποχής του. Ο ίδιος ο ναύαρχος – σχεδιαστής του Τιτανικού Τόμας Άντριους χάθηκε μαζί με το δημιούργημά του στα παγωμένα νερά του Ατλαντικού.
Ξαφνικά ακούστηκε ένας παράξενος θόρυβος, σαν κάποιος να έσυρε ένα γιγαντιαίο δάχτυλο στα πλευρά του πλοίου. Δεν ήταν παρά ένα παγόβουνο από τα πολλά που έπλεαν στην περιοχή και που ο πλοίαρχος του Τιτανικού το αγνόησε. Η υπεροψία, ο εγωισμός μαζί με την ανοησία είναι βέβαιο ότι σκοτώνουν. Ήδη ετοιμαζόταν ο υγρός τάφος τους. Μερικοί επιβάτες άφησαν τη διασκέδασή τους, τα χαρτιά που έπαιζαν στα σαλόνια και βγήκαν να δουν. Ο σκοτεινός όγκος του παγόβουνου απομακρυνόταν στο βάθος και το πλοίο συνέχιζε το ταξίδι του υπερήφανο, μεγαλόπρεπο, αμέριμνο. Ήταν 11.40 μ.μ. της 14ης Απριλίου του 1912. Η ανθρωπότητα ετοιμαζόταν για τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ο πλοίαρχος και μερικοί αξιωματικοί του κατέβηκαν αμέσως στο κύτος του σκάφους. Το ρήγμα που άνοιξε το παγόβουνο είχε μήκος σχεδόν 90 μέτρων. Αμέσως τα νερά της παγωμένης θάλασσας όρμησαν μέσα στα αμπάρια και άρχισαν να τα πλημμυρίζουν. Πέντε από τα στεγανά αμπάρια του Τιτανικού γέμισαν γρήγορα νερά. Αν είχαν πλημμυρίσει μόνο τα τέσσερα, ο Τιτανικός θα έφτανε στη Νέα Υόρκη. Ακολούθησαν σκηνές τραγικές αλλοφροσύνης.
Στις 12:05 μεσάνυχτα ο πλοίαρχος διατάζει να εγκαταλειφθεί το σκάφος. Στις 12:15 φεύγει το πρώτο SOS. Στις 12:45 οι πρώτες 20 βάρκες κατεβαίνουν στη θάλασσα. Από τους 2.220 επιβάτες επέζησαν μόνον οι 713. Στις 2:20 τα χαράματα την επόμενη μέρα οι 46.328 τόνοι του Τιτανικού χάθηκαν κάτω από την παγωμένη και ήρεμη θάλασσα του Βόρειου Ατλαντικού. Ούτε τρικυμία, ούτε θύελλα, ούτε απρόβλεπτη θαλασσοταραχή, κακοκαιρία. Μόνον ο ανόητος εγωισμός, μόνον έπαρση προκλητική ανθρώπινη. «Αυτό το πλοίο ούτε ο ίδιος ο Θεός δεν μπορεί να το βυθίσει».
Ο αβύθιστος Τιτανικός κείτεται όλα αυτά τα χρόνια σιωπηλός και νικημένος, στην υγρή και σκοτεινή αγκαλιά του Ατλαντικού, για να μας θυμίζει κάτι πολύ χρήσιμο για τον καθένα μας: «Ο εγωισμός είναι ίσως η φονικότερη αρρώστια». Και είναι αρρώστια, αφού αχρηστεύει τον άνθρωπο. Τον γεμίζει με ανόητη φιλαυτία και έπαρση, τον κάνει επικίνδυνο και άμυαλο, του σκοτεινιάζει τον νου και την καρδιά, δεν μπορεί ούτε να δει, ούτε να ακούσει, ούτε να αντιληφθεί, ούτε να συναισθανθεί την κατάστασή του.
Αυτά είναι τα κύρια συμπτώματα της αρρώστιας του εγωισμού και της έπαρσης. Η κατάληξή της; Αν δεν αντιμετωπισθεί έγκαιρα και γρήγορα, σκοτώνει. Νικάει τον άνθρωπο και τον σκοτώνει με αιώνιο θάνατο χωρίς τη χάρη και το έλεος του Κυρίου στη ζωή του. Υπάρχει ένα ακόμα σοβαρό σημείο. Πρέπει να τον σκοτώσεις τον εγωισμό σου, γιατί αν δεν τον σκοτώσεις, θα σε σκοτώσει εκείνος. Και υπάρχει το σωστό και αποτελεσματικό όπλο που συντρίβει τον εγωισμό, ακριβώς ό,τι χρειάζεται για να μας δεχθεί ο Κύριος και να κάνει Βασίλειό Του την καρδιά μας. Είναι ο σταυρός του Ιησού Χριστού. Είναι «φονικό μέσο» ο σταυρός του Ιησού Χριστού. Όταν τον πιστέψεις, όταν τον αγκαλιάσεις με ταπείνωση και γνήσια εκζήτηση, τότε αμέσως ο εγωισμός σωριάζεται στο πάτωμα, γιατί νιώθεις ανάξιος, άχρηστος, ελεεινός αλλά και ελεημένος.
Οι άνθρωποι της έπαρσης, του εγωισμού, της φιλαυτίας, δεν κατάλαβαν τίποτα από τον σταυρό και τον σταυρωμένο Ιησού Χριστό. Έστω κι ας μπαινοβγαίνουν σε μια εκκλησία και ας ακούνε κηρύγματα με τα οποία συμφωνούν, εάν δεν συσταυρωθεί ο εγωισμός τους μαζί με τον Ιησού Χριστό, δεν θα συναναστηθούν μαζί Του καινούριοι, λυτρωμένοι, ξαναχτισμένοι, αναγεννημένοι χριστιανοί, πραγματικά παιδιά του ουράνιου Πατέρα μας.
Ο εγωισμός θεραπεύεται όταν εντοπισθεί έγκαιρα, όταν διαγνωσθεί σωστά με ειλικρίνεια και απλότητα καρδιάς, όταν αντιμετωπισθεί με ταπείνωση και πίστη μπροστά στον σταυρό και την ανάσταση του Σωτήρα μας Ιησού Χριστού. Αν δεν αντιμετωπισθεί έτσι, τότε σκοτώνει και την ψυχή και το σώμα. Ο άνθρωπος της φιλαυτίας και της έπαρσης είναι ένα περιφερόμενο μόλυσμα, είναι επικίνδυνος και δυστυχισμένος, και στις μέρες μας, τις έσχατες, του τέλους, ο αριθμός τους θα θεριεύει, δυστυχώς και ανάμεσά μας, με απρόβλεπτες προεκτάσεις.
Ας μείνουμε στην απλότητα, την ταπείνωση, την πίστη, την αγάπη στον Κύριό μας. Απ’ αυτά ας είναι γεμάτη η ζωή μας, η ψυχή μας και η μέρα μας. Είναι η μόνη βεβαιότητα, η μόνη σιγουριά και ασφάλεια.
(†) Γέροντας Εφραίμ Φιλοθεΐτης