Οι προσευχές μας δεν εισακούονται, διότι δεν είμαστε άξιοι. Να παρακαλάτε τον Χριστό να σας κάνει άξιους της αγάπης Του. Πρέπει να γίνεις άξιος, για να προσευχηθείς. Δεν είμαστε άξιοι, διότι δεν αγαπάμε τον πλησίον μας ως εαυτόν. Το λέγει ο ίδιος ο Χριστός: «Ἐὰν οὖν προσφέρῃς τὸ δῶρόν σου ἐπὶ τὸ θυσιαστήριον, κἀκεῖ μνησθῇς ὅτι ὁ ἀδελφός σου ἔχει τι κατὰ σοῦ, ἄφες ἐκεῖ τὸ δῶρόν σου ἔμπροσθεν τοῦ θυσιαστηρίου καὶ ὕπαγε πρῶτον, διαλλάγηθι τῷ ἀδελφῷ σου καὶ τότε ἐλθὼν πρόσφερε τὸ δῶρόν σου» (1). Να πάεις πρώτα να συμφιλιωθείς με τον αδελφό σου, να συγχωρεθείς, για να γίνεις άξιος. Αν δεν γίνει αυτό, δεν μπορείς να προσευχηθείς. Αν δεν είσαι άξιος, δεν μπορείς να κάνεις τίποτα. Όταν τακτοποιήσεις όλες τις εκκρεμότητες και ετοιμασθείς, τότε πάεις και προσφέρεις το δώρο σου.

Άξιοι γίνονται όσοι επιθυμούν και λαχταρούν να γίνουν του Χριστού, όσοι δίνονται στο θέλημα του Θεού. Να μην έχεις κανένα θέλημα, αυτό έχει μεγάλη αξία, είναι το παν. Ο σκλάβος δεν έχει κανένα θέλημα. Το να μην έχομε κανένα θέλημα μπορεί να γίνει μ’ έναν τρόπο απαλό· με την αγάπη στον Χριστό και την τήρηση των εντολών Του. «Ὁ ἔχων τὰς ἐντολάς μου καὶ τηρῶν αὐτάς, ἐκεῖνός ἐστιν ὁ ἀγαπῶν με· ὁ δὲ ἀγαπῶν με ἀγαπηθήσεται ὑπὸ τοῦ Πατρός μου καὶ ἐγὼ ἀγαπήσω αὐτὸν καὶ ἐμφανίσω αὐτῷ ἐμαυτόν» (2). Χρειάζεται αγώνας. Έχομε να παλέψομε «πρὸς τοὺς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου» (3). Έχουμε να παλέψομε με τον «λέοντα τὸν ὠρυόμενον» (4). Δεν επιτρέπεται στον αγώνα να επιτύχει ο πολυμήχανος.

Αυτό προϋποθέτει δάκρυα, μετάνοια, προσευχή, ελεημοσύνη, αίτηση με συνοδεία την εμπιστοσύνη στον Χριστό και όχι την ολιγοπιστία. Μόνον ο Χριστός μπορεί να μας βγάλει απ’ τον κλοιό της ερημιάς. Προσευχή και μετάνοια και ελεημοσύνη. Δώστε έστω κι ένα ποτήρι νερό, αν δεν έχετε χρήματα. Και να ξέρετε ότι όσο αγιάζεσθε, τόσο εισακούονται οι προσευχές σας.

Να μην εκβιάζομε με τις προσευχές μας τον Θεό. Να μη ζητάμε απ’ τον Θεό να μας απαλλάξει από κάτι, ασθένεια κ.λπ., ή να μας λύσει τα προβλήματά μας, αλλά να ζητάμε δύναμη και ενίσχυση από Εκείνον, για να τα υπομένομε, Όπως Εκείνος κρούει με ευγένεια την πόρτα της ψυχής μας, έτσι κι εμείς να ζητάμε ευγενικά αυτό που επιθυμούμε, κι αν ο Κύριος δεν απαντάει, να σταματάμε να το ζητάμε. Όταν ο Θεός δεν μας δίδει κάτι που επίμονα ζητάμε, έχει τον λόγο Του. Έχει κι ο Θεός τα «μυστικά» Του. Εφόσον πιστεύομε στην αγαθή Του πρόνοια, εφόσον πιστεύομε ότι Εκείνος γνωρίζει τα πάντα απ’ τη ζωή μας κι ότι πάντα θέλει το αγαθόν, γιατί να μη δείχνομε εμπιστοσύνη;

Να προσευχόμαστε απλά και απαλά, χωρίς πάθος και εκβιασμό. Ξέρομε ότι παρελθόν, παρόν και μέλλον, όλα είναι γνωστά, γυμνά και τετραχηλισμένα ενώπιον του Θεού. Όπως λέγει ο Απόστολος Παύλος, «… οὐκ ἔστι κτίσις ἀφανὴς ἐνώπιον αὐτοῦ, πάντα δὲ γυμνὰ καὶ τετραχηλισμένα τοῖς ὀφθαλμοῖς Αὐτοῦ» (5). Εμείς να μην επιμένομε· η προσπάθεια κάνει κακό αντί για καλό. Μην κυνηγάμε ν’ αποκτήσομε αυτό που θέλομε, αλλά να τ’ αφήνομε στο θέλημα του Θεού. Γιατί, όσο το κυνηγάμε, τόσο αυτό απομακρύνεται. Άρα, λοιπόν, υπομονή και πίστη και γαλήνη. Κι αν το ξεχάσομε εμείς, ο Κύριος ποτέ δεν ξεχνάει και, αν είναι για το καλό μας, θα μας δώσει αυτό που πρέπει κι όταν πρέπει.

Να ζητάμε στην προσευχή μόνο τη σωτηρία της ψυχής μας. Δεν είπε ο Κύριος: «Ζητεῖτε δὲ πρῶτον τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ… καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν»; (6). Εύκολα, ευκολότατα ο Χριστός μπορεί να μας δώσει ό,τι επιθυμούμε. Και κοιτάξτε το μυστικό. Το μυστικό είναι να μην το έχετε στο νου σας καθόλου να ζητήσετε το συγκεκριμένο πράγμα. Το μυστικό είναι να ζητάτε την ένωσή σας με τον Χριστό ανιδιοτελώς, χωρίς να λέτε, «δωσ’ μου τούτο, εκείνο …». Είναι αρκετό να λέμε, «Κύριε Ἰησοῦ, ἐλέησόν με». Δεν χρειάζεται ο Θεός ενημέρωση από μας για τις διάφορες ανάγκες μας, Εκείνος τα γνωρίζει όλα ασυγκρίτως καλύτερα από μας και μας παρέχει την αγάπη Του. Το θέμα είναι ν’ ανταποκριθούμε σ’ αυτή την αγάπη με την προσευχή και την τήρηση των εντολών Του. Να ζητάμε να γίνει το θέλημα του Θεού· αυτό είναι το πιο συμφέρον, το πιο ασφαλές για μας και για όσους προσευχόμαστε. Ο Χριστός θα μας τα δώσει όλα πλούσια. Όταν υπάρχει έστω και λίγος εγωισμός, δεν γίνεται τίποτα.

Άγιος Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης

(1) Ματθ. 5, 23-24.

(2) Ιω. 14, 21.

(3) Εφ. 6, 12.

(4) βλ. Α΄ Πέτ. 5, 8.

(5) Εβρ. 4, 13

(6) Ματ. 6, 33 · Λουκ. 12, 31.