Ο Θεός βλέπει από κοντά τις ταλαιπωρίες των παιδιών Του και τα παρηγορεί σαν καλός Πατέρας. Γιατί, τι νομίζεις, θέλει να βλέπει το παιδάκι Του να ταλαιπωρείται; Όλα τα βάσανά του, τα κλάματά του, τα λαμβάνει υπόψη Του και ύστερα πληρώνει.
Μόνον ο Θεός δίνει στις θλίψεις την αληθινή παρηγοριά. Γι’ αυτό, άνθρωπος που δεν πιστεύει στην αληθινή ζωή, που δεν πιστεύει στον Θεό, για να Του ζητήσει το έλεός Του στις δοκιμασίες που περνάει, είναι όλο απελπισία και δεν έχει νόημα η ζωή του. Πάντα μένει αβοήθητος, απαρηγόρητος και βασανισμένος σ’ αυτήν την ζωή, αλλά καταδικάζει και αιώνια την ψυχή του.
Οι πνευματικοί όμως άνθρωποι, επειδή όλες τις δοκιμασίες τις αντιμετωπίζουν κοντά στον Χριστό, δεν έχουν δικές τους θλίψεις. Μαζεύουν τις πολλές πίκρες των άλλων, αλλά παράλληλα μαζεύουν και την πολλή αγάπη του Θεού.
Όταν ψάλλω το τροπάριο «Μὴ καταπιστεύσης μέ, ἀνθρωπίνη προστασία, Παναγία Δέσποινα», καμιά φορά σταματώ στο «ἀλλὰ δέξαι δέησιν, τοῦ ἱκέτου σου». Αφού δεν έχω θλίψη, πως να πω «θλῖψις γὰρ ἔχει μέ, φέρειν οὐ δύναμαι»; Ψέματα να πω; Στην πνευματική αντιμετώπιση δεν υπάρχει θλίψη, γιατί, όταν ο άνθρωπος τοποθετηθεί σωστά, πνευματικά, όλα αλλάζουν. Αν ο άνθρωπος ακουμπήσει την πίκρα του πόνου του στον γλυκύ Ιησού, οι πίκρες και τα φαρμάκια του μεταβάλλονται σε μέλι.
Αν καταλάβει κανείς τα μυστικά της πνευματικής ζωής και τον μυστικό τρόπο με τον οποίο εργάζεται ο Θεός, παύει να στεναχωριέται για ό,τι του συμβαίνει, γιατί δέχεται με χαρά τα πικρά φάρμακα που του δίνει ο Θεός για την υγεία της ψυχής του. Όλα τα θεωρεί αποτελέσματα της προσευχής του, αφού ζητάει συνέχεια από τον Θεό να του λευκάνει την ψυχή.
Όταν όμως οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν τις δοκιμασίες κοσμικά, βασανίζονται. Αφού ο Θεός όλους μας παρακολουθεί, πρέπει να παραδίνεται κανείς εν λευκώ σ’ Αυτόν. Αλλιώς είναι βάσανο. Ζητάει να του έρθουν όλα όπως εκείνος θέλει. Όταν όμως δεν του έρχονται όλα όπως τα θέλει ανάπαυση δεν βρίσκει.
Είτε χορτάτος είναι κανείς, είτε νηστικός, είτε τον επαινούν, είτε τον αδικούν, πρέπει να χαίρεται και να τα αντιμετωπίζει όλα ταπεινά και με υπομονή. Τότε ο Θεός συνέχεια θα του δίνει ευλογίες, ώσπου να φθάσει η ψυχή του σε σημείο να μην χωράει, να μην αντέχει την καλωσύνη του Θεού. Και, όσο θα προχωράει πνευματικά, τόσο θα βλέπει την αγάπη του Θεού σε μεγαλύτερο βαθμό και θα λειώνει από την αγάπη Του.
Άγιος Παϊσιος ο αγιορείτης